انسان بیشتر عادت زندگی خود را در دوران کودکی کسب میکند و سازگاری با محیط را فرا میگیرد لذا گفتهاند: «کودک در پنج سالگی نسخه کوچک شخص جوانی است که بعداً خواهد شد»بدین جهت تمام مکاتب فکری، روان شناسی در این مورد توافق دارند که دوران شیرخوارگی و کودکی در تعیین و شکل دادن رفتار و رشد منش آینده اهمیت خاصی دارد.
دربارة آموختن آن به کودکان امام حسن عسکری ـ علیه السّلام ـ میفرماید: خداوند به پدر و مادر پاداش بزرگی عنایت فرماید، آنان میگویند پروردگارا این همه فضل در حق ما از کجاست؟ اعمال ما شایسته چنین پاداشی نیست، در جواب گفته میشود این همه عنایت و پاداش شماست که به فرزند خود کتاب خدا را آموختید و او را در آیین اسلام بینا کردید.
پس از وقوف آگاهی بر اهمیت و فضیلت قرائت قرآن برای مانوس ساختن کودکان با این امر توجه به دو مطلب ضروری است: 1. الگودهی؛ 2. عادت دهی.
محور اول، الگو دهی: با توجه به نقش بسیار مؤثر الگو در تربیت کودک نگاهی گذرا خواهیم داشت به سیرة حضرت معصومین ـ علیهم السّلام ـ که ترنم قرآن از آداب همیشگی ایشان بوده و اخباری که در این باره رسیده حکایت از اهتمام فوق العاده آنان به قرائت قرآن و آموزش آن به دیگران دارد، آری ایشان خود قرآن را بسیار میخواندند و دوست میداشتند که مسلمانان نیز چنین کنند، لذا پس از نزول قرآن بر پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ بیدرنگ قرائت آن در میان مسلمانان رواج یافت و بیش و پیش از همه شخص پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ به این کار عشق میورزید.و افرادی را که تازه اسلام آورده بودند را در اختیار اشخاصی که آشنایی بیشتری با قرآن داشتند قرار میداد، تا به ایشان قرآن را بیاموزند و تعلیم کتاب را سرلوحه برنامه خویش قرار دادند. ارتباط امام علی ـ علیه السّلام ـ با قرآن بدان حد بود که عبدالرحمن سلمی قاری بزرگ میگوید: کسی را ندیدم که قرآن را بیش از علی ـ علیه السّلام ـ بخواند.عادت امام حسن ـ علیه السّلام ـ بر این بود که هماره پیش از خواب لوحی منقوش را پیش رو میگرفت که در آن سورة کهف نقش بسته بود و آن را زمزمه میکرد.و سرانجام عشق والای حسین ـ علیه السّلام ـ به قرآن در کلام آن حضرت تجلی میکند که شب عاشورا را از دشمن مهلت خواست تا به عبادت و مناجات بپردازد و فرمود:... خدا میداند که من به نماز و قرائت قرآن و استغفار و مناجات با خدا علاقة شدید دارم.
همچنین با تأمل در زندگی و شرح حال بزرگان دین مییابیم که آغازین عمل صبحگاهان نشان قرائت قرآن و واپسین برنامة شبانگاهشان تلاوت آن بوده است از جمله امام خمینی (ره) با همه اشتغالاتی که داشتند هر روز سه تا پنج نوبت قرآن میخواندند.
محور دوم، عادت دهی: در تربیت خردسالان باید بر اساس تلقین و عادت دادن حرکت کنیم چون کودک برای تلقینات مفید و عادتهای مثبت نقش پذیر و مستعد میباشد و به قول غزالی: «کودک امانتی است در دست پدر و مادر و آن دل پاک وی چون گوهری است نفیس و نقش پذیر است چون موم، و از همه نقشها خالی است چون زمینی پاک است که هر تخم که در وی فکنی بروید. اگر تخم خیر افکنی به سعادت دین و دنیا برسد و مادر و پدر و استاد در ثواب آن شریک باشند و اگر برخلاف این باشد بدبخت شود و ایشان در هر چه بروی رود شریک باشند.»
امام سجاد ـ علیه السّلام ـ هنگام تلاوت صدای خود را آن اندازه بالا میبرد که اهل خانه بشنوند. بدین ترتیب آموزش عملی قرآن را جامة عمل میپوشاندند. پدران و مادرانی که دوست میدارند فرزندانشان دل به تلاوت قرآن دهند باید خود مدتی در حضور آنان طنین تلاوت قرآن را در فضای خانه بگسترند و روح و جان خانواده را با آواز خوش قرائت بنوازند آن گاه اهل آن خانه رغبتی صد چندان به تلاوت قرآن در خود خواهند یافت. در این جا سوگمندانه باید از کم رونق شدن یا فراموش شدن مجالس قرائت قرآن خانگی تأسف خورد و آرزومندانه در انتظار دورانی بود که در کوچه کوچة شهر و روستا شبهای جمعه پرچم هیئت قرائت قرآن هر شب بر سر درخانهای آویزان شود تا علاوه بر نورانیت خانه خاطراتی مقدس و یادماندنی برای کودکان حاضر در جلسات باشد.