کارگروه تربیتی پرتال جامع و تخصصی کودک، مهدکودک و خانواده: پدیده طلاق علاوه بر زوجین بر کودکان خانواده نیز اثرات شدید وگاهی طولانی مدتی دارد که مهم‌ترین آثار شوم طلاق در کودکان از این قرار است...
پدیده طلاق علاوه بر زوجین بر کودکان خانواده نیز اثرات شدید وگاهی طولانی مدتی دارد که مهم‌ترین آثار شوم طلاق در کودکان از این قرار است:
* قربانی روحی و عاطفی: کودکان اولین قربانیان طلاق هستند، قربانی روحی، عاطفی و حتی گاهی جسمی. کودک پس از طلاق در خانواده گیج و گنگ است و کمتر می‌تواند تعادل خود را حفظ کند، بویژه کودکی که با پدر و مادر بسیار مانوس است و دائماً در کنار آنان بوده است.
* وحشت از زندگی: کودکی که والدینش از هم جدا شده‌اند، خانه را محل وحشت می‌داند و بیشتر در جستجوی پناهگاهی دیگر است؛ پناهگاهی که برای او تسلی‌بخش و محل امن و راحتی باشد.بسیاری از بی‌اعتنایی‌های کودک به دنیا و دیگران هنگام جدایی والدین پیش می‌آید و این از آن جهت است که طفل، نمی‌تواند آن را تحمل کند.
*تک والدی کودکان: کودکان پس از طلاق و جدایی والدین، نزد یکی از والدین می مانند واین رنج بزرگی بر آنها تحمیل می کند به خصوص اگر درسن پایین تری باشند؛ چون کودک در هر سطحی از آسایش و امکانات باشد، باز نیاز به هر دو والد دارد. این درد برای کودکان سنگین است که نمی‌توانند نمی تونند تمام وقت در کنار پدر یا مادر خود باشند و برای دیدار آنان باید منتظر اوقات رسمی باشند.
* نابسامانی: حاصل طلاق، نابسامانی فرزندان و به خود واگذاشتن آنان یا سپردن فرزندان به دست نامادری یا ناپدری است که ممکن است آنها را دچار رنجش نماید. پس از طلاق، کودک مجسمه‌ای متحرک و عروسکی است که گاهی نزد مادر، زمانی نزد پدر، هنگامی نزد بستگان و گاهی هم در پرورشگاه است و پیداست این تغییر مکان ها، روش های تربیتی و فرهنگ‌های متفاوت چه تاثیری نامطلوبی در فرایند رشد و تربیت کودک بر جا می‌گذارد.
*احساس گناه: گاهی کودک در جدایی والدین احساس گناه می‌کند. گمان دارد چون پدر و مادر را اذیت کرده، والدین آنان جدا شده‌اند. این مساله بیشتر از زبان معصومانه آنان شنیده می‌شود که: «مامان! بیا دیگه تو را اذیت نمی‌کنم». یا می‌گویند: «بابا! بیا قول می‌دهم دیگر شیطنت نکنم» اینان خود را مسوول جدایی والدین احساس می‌کنند و فکر می کنند اشتباهی را مرتکب شده‌اند.
*گیجی و بهت‌زدگی: پس از طلاق، کودک مات و مبهوت می‌شود و حتی انگیزه تحصیل را از دست می‌دهد و با افت تحصیلی مواجه می‌شود. گاهی بیمار می‌شوند و در جستجوی پناهی برای مهرورزی، دلجویی و نوازش هستند، اینان به حقیقت بیمار نیستند، بلکه نقطه اتکای خود را از دست داده‌اند، بدین سان با دارو نمی‌توان درمانشان کرد، بلکه با نوازش می‌توان درد آنان را علاج کرد.
*تاثیر منفی در رشد: بررسی‌ها نشان داده‌اند کودکانی که از مادر جدا شده‌اند، رشدشان کمتر از آنانی است که از مادر خود جدا نیستند؛ اگرچه مادر یک مربی پرورش یافته نباشد ، فقدان مادرجلوی شکوفاشدن کودک رادرتمام زمینه‌هامی‌گیردودرشخصیت عاطفی اواثرمنفی می‌گذارد.
*بدبینی به پدر و مادر: کودکان پس از جدایی والدین، معمولاً به یکی از والدین، پدر یا مادر بدبین می‌شوند و به او با نظر کراهت می‌نگرند. معمولاً یا طرفدار پدر می‌شوند یا طرفدار مادر که در هر دو صورت برای فرزند و حتی والدین نامطلوب است. ضروری است والدین لااقل در برابر کودک، عکس‌العمل مناسب داشته باشند و در حضور آنان از هم بدگویی یا شکوه نکنند.
*کمبودهای عاطفی: کودکی که از پدر یا مادر جدا شده، از مهر و نوازش دو طرف بهره مند نشده و اغلب با تشنگی عاطفی مواجه است .امری که در جوامع مختلف به نمونه‌های بسیاری از آن برخورد می‌کنیم.
*زمینه بزهکاری و عصیان: تحقیقات جامعه‌شناسان ومتخصصان خانواده نشان داده است که وقوع طلاق میان زوجین می‌تواند یکی از علل ارتکاب جرم از ناحیه نوجوانان باشد.
راهکارهای کاهش اثرات منفی طلاق
نام و نام خانوادگی تهیه کنندگان : ملیحه سادات حسینی
پیش از زمان جدایی متناسب با سن کودک با آنها صحبت کنید تا آنها بتوانند با واقعیت موجود خود را تطبیق دهند .
با زبانی ساده و قابل فهم برای کودک علت و دلایل تصمیم به جدایی را برای او بیان کنید .
به کودکان فرصت بدهید ناراحتی، ترس و خشم خودشان را از تصمیم طلاق ، آزادانه ابراز نمایند .
به کودکان اطمینان دهید که بعد از جدایی از او مراقبت کرده ومحبت خود را از وی دریغ نمی کنید .
در هنگام طلاق و جدایی ،در صورت تماس با یکدیگر در حضور کودکان دعوا نکنید زیرا درگیری های شدید بعد از طلاق به کودکان آسیب فراوان می زند.
در خصوص تغییراتی که در زندگی کودکتان بعد از طلاق روی خواهد داد با او صحبت کنید و تا حد امکان از بروز تغییرات شدید جلوگیری کنید .
فرزند را برای طرفداری از خودتان و یا تحت فشار قرار دادن دیگری تشویق و ترغیب نکنید .
