اهمیت شناخت شخصیت کودک بیشتر از این جهت است که والدین رفتار مناسبی نسبت به خلق و خوی کودک اتخاذ کنند. پدران و مادرانی که رفتاری مناسب با طبع فرزند خود دارند و کودک را به همان صورتی که هست می پذیرند و او را وادار نمی کنند به شکل دیگری درآید خیلی راحت تر مسائل را حل و فصل می نمایند.
می توان گفت شخصیت کودک از سه جز اصلی تشکیل شده است، هیجانی بودن که عبارت است از اینکه کودک معمولا به راحتی و شدیدا ناراحت و درمانده شود. آرام کردن چنین کودکانی بسیار مشکل است. دوم فعالیت، یعنی مقدار فعالیتی که یک کودک از نظر حرکت و سرعت صحبت کردن نشان می دهد، یا مقدار انرژی که صرف فعالیت های مختلف و بی قراری می کند و سوم اجتماعی بودن به معنای طلب امتناع از ثمرات تماس اجتماعی می باشد. چنین کودکانی ترجیح می دهند با دیگران باشند و فعالیت های مشترک را دوست دارند. آن ها به دیگران پاسخ می دهند و همین انتظار را هم از اطرافیان خود دارند.
شخصیت فرزند شما ترکیبی از این سه جز به مقادیر مختلف است. حتی از همان روزهای اول زندگی می توانید دریابید که کودک شما به یک جهت بیشتر متمایل است یعنی بیشتر هیجانی، فعال یا اجتماعی است. کودکان هیجانی زیاد گریه می کنند و آرام کردن آن ها آسان نیست. کودکان فعال بی قرارند و زیاد نمی خوابند، کودکان اجتماعی می توانند عاطفه خود را از بدو تولد نشان دهند، به این صورت که به در آغوش گرفته شدن پاسخ می دهند و به راحتی ساکت می شوند.
اگر فرزند شما در یکی از این خصوصیات افراط دارد وظیفه شما این است که ضمن پاسخ به آن، کودک خود را به حرکت در جهت دو مشخصه دیگر تشویق کنید مثلا اگر کودکی بسیار هیجانی دارید می توانید با اطمینان بخشیدن، حمایت، راهنمایی و کمک دقیق او را یاری کنید احساس ایمنی کند و کمتر هیجانی باشد. به همین ترتیب اگر به نظر می رسد فرزند شما همیشه عجله دارد، می توان تعجیل او را با مهار ملایم و توجه زیاد کاهش داد. بازی کردن با یک کودک فعال او را به تمرکز حواس تشویق می کند و گستره توجه او را افزایش می دهد.
