گاهی رگبار نصیحت والدین آنچنان بر کودکان می بارد که آن ها فرصت هیچ گونه اظهار نظری را ندارند. آن ها همانند صفحه ای کوک شده سیل انتقادات و پندهای خود را به طرف کودک سرازیر می کنند. این دسته افراد بدون این که اجازه صحبت کردن به فرزند خود بدهند، از آن ها می خواهند که تجربه های سالیان گذشته آن ها را، بدون چون و چرا آویزۀ گوش کنند. بسیاری از کودکان شاکی هستند که والدین به حرف آنان گوش نمی کنند. ارتباط مانند خیابان دوطرفه است. اگر می خواهید کودکان به حرف شما گوش کند، با دقت شنوای حرف هایش باشید.گرچه نصایح شما به نفع کودکان است، ولی آنان در این مقطع کمتر مایل به شنیدن آن هستند. توجه به کودک از اهمیت خاصی برخوردار است. ساکت باشید، به او فرصت دهید صحبت کند. با عجله حرفش را قطع نکنید و نظرتان را نگویید.
در برخی از موارد راهنمایی کردن ضروری است، به ویژه اگر کودک خود درخواست کند، اما باید موقع شناس بود و تنها زمانی به راهـنمایی او پرداخـت که زمینه از هر نظر مساعد باشد. می توان از سایر کسانی‌که به نحوی از روش های ارتباطی با کودک در تماس هستند کمک گرفت. این اشخاص دوستان، مربیان و حتی دوستان خانوادگی هستند. آن ها می توانند به زبانی دیگر او را هدایت کنند و در این حالت کودک بدون این که بـیمی از آزردن پدر و مادر داشته باشد آنچه را موافق طبع خویش می یابد می پذیرد و آنچه را قابل قبول نمیداند کنار می گذارد.
والدین باید بدانند که گاهی از اوقات پند شخصی که با کودک بستگی نـزدیک نـدارد بسیار موثرتر از نصیحت پدر و مادر است. آگـاهی اولیـاء و یافتن مواقع مناسب برای نصیحت کردن می تواند کودک را در رسیدن به زندگی بهتر یاری کند و نا آگاهی آن ها نتیجه عکس خواهدداشت. کودک به راستی معجونی از تضادها و مبارزه‌جوئی ها نـیست. او نـیز در پی بدست آوردن آرامشی است که روحـش را بـا شادی قرین سازد و بنابراین آنچه را برای بدست آوردن این هدف مفید بداند به سادگی می پذیرد. این وظیفه پدر و مادر است که پس از اطلاع از افکار و هدف های فرزند ، او را در رسیدن به مقصود کمک کنند و از اعمال غـیر ضروری پرهـیز جویند.
فرصت تفکر
بالاخره، راه مخصوصی وجود دارد که از آن طریق میتوان فشار وارد بر کودک را کاهش داد. این راه جز دادن فرصت و وقت کافی برای تفکر به او نیست.
نوجوان تازه بالغ سرگردان و در پی کسب هویت است و از اینج است که بحران ناشی می شود: او باید راهی را بـرای زندگی آیندۀ خود برگزیند و این وظیفه اولیا است که او را براه صحیح انـدازند، بـاید فـرصتی به او دادتا فکر کند و آنچه را درست می داند به کار بندد. شاید این فرصت دادن در برخی موارد نتایج جالبی نداشته بـاشد، ولی به هرحال بهتر از آن است که بدون توجه به نوجوان او را تحت فشار قرار دهیم و قدرت تفکر را از او سـلب کـنیم.
اگر می‌خواهید یک مکالمه سازنده با فرزندتان داشته باشید، یک چیز را به خاطر داشته باشید این است که هنگامی که یک بچه احساس مورد قضاوت بودن و یا محکوم شدن می‌کند، احتمال کمتری دارد که پذیرای پیام شما باشد. پیشنهاد می‌کنیم به منظوردستیابی به بهترین نتیجه برای شما و نوجوانتان، سعی کنید موقعیتی بی‌طرف و آزاد را حفظ کنید. بهتر است برای نصیحت کودکان و نوجوانان، از موقعیت های عاطفی استفاده کنید. در این موقعیت ها که فرزند به والدین خود اظهار محبت می کند، مقاومتش در برابر پندها بسیار کم خواهد شد.
نصیحت و موعظه، یکی از روش های تربیت است؛ اما باید از آن حساب شده و سنجیده استفاده شود. پند دادن، نزد اولیای الهی جایگاه ویژه ای دارد. رسول خدا می فرماید: همانا دین، پند دادن است.
