یکی از دغدغه‌های مهم والدین، نظم و انضباط کودکان است. این سؤال همواره برای مادرها و پدرها مطرح بوده است که از چه زمانی باید نظم و انضباط را به کودکان خود یاد دهند و در این راه از چه روش‌هایی می‌توانند استفاده کنند.
در مقاله حاضر علاوه بر توضیحاتی درمورد مسائل مرتبط با نظم و انضباط، تکنیک‌ها و روش‌های مختلف آموزش نظم و انضباط به کودکان نیز ارائه می‌گردد.
- تولد تا ۲ ماهگی
در ابتدا این سؤال مطرح می‌شود که از چه زمانی باید نظم و انضباط را به کودک آموزش داد؟ شاید بتوان گفت از زمان تولد باید اقداماتی در جهت ایجاد رفتار درست و مناسب در کودک صورت گیرد
زمانی که مادر به گریه کودک خود پاسخ می‌دهد، کودک یاد می‌گیرد که مادر در کنار اوست و با هر گریة وی مادر به او پاسخ خواهد داد، در
نتیجه به مادر خود اعتماد پیدا می‌کند. این امر یعنی پاسخ به صدای گریه کودکِ خود را تا حدود سن دو ماهگی ادامه دهید.
- ۲ تا ۶ ماهگی
زمانی که کودک شما دوماهه شد، پاسخ‌های خود را تغییر دهید و او را تشویق کنید تا الگویی صحیح و مناسب برای خود پیدا کند. برای رسیدن به این اهداف، بگذارید کودک خودش راه‌حلی برای خوابیدن پیدا کند.
با داشتن برنامه‌ای منظم و منطقی میتوانید خوردن، خوابیدن و بازی کردن فرزندتان را به گونه‌ای تنظیم نمایید که برای دیگر اعضای خانواده مشکلی به وجود نیاورد.
همة این عوامل در کنار هم زمینه‌ساز رفتار مقبول کودک در آینده خواهد شد.
- ۶ تا ۱۶ ماهگی
زمانی که کودک شروع به خزیدن می‌کند (بین ۶ تا ۹ ماهگی) و زمانی که راه رفتن را یاد می‌گیرد (۹ تا ۱۶ ماهگی)، مهم‌ترین موضوع، ایمنی و امنیت کودک است.
بهترین کاری که در این مقطع سنی برای کودک میتوانید انجام دهید این است که درحالیکه دسترسی او را به برخی از وسایل و ابزار محدود کرده‌اید، او را آزاد بگذارید تا با بعضی از وسایل دیگر بازی کند.
مثلاً میتوانید اشیاء سنگین موجود در اتاق مثل گلدان و… را بردارید و وسایل پلاستیکی و سبک را در اختیار او قرار دهید.
این امر باعث می‌شود تا کودک شما به شکلی ایمن و بی‌خطر، نیاز به جستجو و کنجکاوی خود را برآورده سازد. در این مقطع سنی، همیشه باید بر کودک خود نظارت داشته باشید.
اگر کودک شما به سمت شیء خطرناکی مانند بخاری حرکت کرد، خیلی آرام بلندش کنید و مثلاً به او بگویید «نه، داغ است» و در عوض به او اسباب بازی بدهید تا بتواند با آن بازی کند.
ممکن است کودک شما بار اول منظور شما را نفهمد و فقط بخندد، اما مطمئن باشید که بعد از چند هفته، موضوع را یاد خواهد گرفت.
- ۱۸ماهگی
موضوع نظم و انضباط کودک در سن ۱۸ ماهگی پیچیده‌تر و سخت‌تر می‌شود. در این سن کودک می‌خواهد میزان قدرت و نفوذ خود را بر والدین دریابد، بنابراین حد و اندازه قدرت خود را بارها و بارها امتحان می‌کند.
نقش مهم والدین در این مقطع حساس این است که حدود خاصی را برای کودک خود تعیین، و این حدود را همواره رعایت کنند.
اگر والدین گاهی به فرزند خود قدرت عمل زیادی دهند و گاهی او را بسیار محدود کنند، نه تنها نیاز کودک به قدرت را برطرف نساخته‌اند، بلکه او را گیج و سردرگم می کنند.
