نهاد خانواده
این نهاد یکی از فراگیرترین نهادهاست. الگوهای خانواده ممکن است از جامعهای به جامعه دیگر یا در طی زمان در یک جامعه تغییر کند، ولی نهاد خانواده از تداوم برخوردار است و افراد در همه جوامع در خانواده پرورش مییابند. از کارکردهای اصلی این نهاد میتوان به سیستم تولید مثل و بقای نوع بشر، مراقبت از کودکان و اجتماعی کردن آنها به عنوان عضو جدید، انتقال میراثهای فرهنگی از نسلی به نسل دیگر، تأمین اقتصادی اعضای خانواده، تثبیت جایگاه اجتماعی اعضای خانواده و مراقبت از معلولان و سالمندان اشاره کرد. ولی مهمترین وظیفه ایی که یک خانواده بر دوش دارد تربیت صحیح فرزندانشان می باشد که امروزه برخی از والدین به این موضوع اهمیت کمتری می دهند و فرزندان را در این دوران بحرانی رشد که دوران بلوغ فکر و شکل گیری خصوصیات اخلاقی آنها می باشد تنها می گذارند.تربیت دینی فرزند یک ضرورت است کسانی که تربیت کودکان ونوجوانان خود را از وظایف خویش به حساب نمی آورند و بیشتر به امور روز مره ی خود می پردازند، منتظر پیامدهای این بی توجهی ها باشند .
حضرت علی علیه السلام در این باره می فرماید: مانند ستم پیشگان دوران جاهلیت نباشید که نه در پى آگاهى دینى بودند و نه در شناسائى خدا اندیشه مىکردند، مثل تخم افعى در لانه پرندگان که شکستن آن گناه است، زیرا گمان می رود تخم پرنده باشد، اما جوجه آن شر و زیانبار است، یعنى ظاهر شما به حکم محیط اسلامى ایمان است، ولى در باطن صفات جاهلیت را دارید.
براین اساس می توان گفت یکی از دلایل مهم آسیب های فردی و اجتماعی که در آینده در افراد به وجود می آید بی توجهی و غفلت در تربیت دینی در دوره ی کودکی و نوجوانی است .
روش تشویق
تشویق یک روش از روشهای بسیار موثر در نهادینه کردن حجاب و عفاف در کودکان است ، تشویق یک شیوه ی مناسب در ایجاد انگیزه به سوی کارهای مثبت می باشد . در روح کودک و نوجوان ایجاد انگیزش می کند و آنان را به انجام اعمال نیک تحریض و ترغیب می کند. تعلیم و تربیت اسلامی بر سهولت ، محبت و ملاطفت تاکید دارد. وانگهی از طریق تشویق می توان انگیزه و میل فطری او را به مهر و محبت و قدر دانی تامین و اعتماد او را جلب کرد . البته در صورتی که تشویق مؤثر واقع نشود و خطا و تخلفی از سوی متربی صورت گیرد به منظور آگاهی دادن به او و جلوگیری از اهمال کاری در انجام [ اموردینی ] می توان ابتدا به انذار و سپس به تنبیه روی آورد ، و منظور از تنبیه دراینجا تنبیه بدنی نیست ؛ بلکه در درجه اول استفاده از روش هایی است که کودک را از انجام کارهاینامطلوب (مثل نماز نخواندن ) نا خشنود کند . بی توجهی ، قهر(کوتاه مدت ) ، سرزنش ، محروم سازی و امثال آن از شیوه های تنبیهی ای هستند که جنبه انسانی دارند و برای تنبیه بهتر است از آن ها استفاده کنیم نه تنبیه بدنی.
روش الگویی
شیوه ی موثر دیگر در نهادینه کردن حجاب و عفاف بین فرزندان روش الگویی است . دراین روش فرد، از فرد یا افراد دیگر به عنوان سرمشق و الگو استفاده می کند و تحت تأ ثیر مشاهده از رفتار دیگران پیروی نموده و خود را با آنان همساز می کند. بنا براین می توان گفت :" الگو پیروی عینی ومشهود از یک اندیشه وعمل در جنبه های گوناگون، جهت رسیدن به کما ل است ."
غریزه ی تقلید یکی از غرایز نیرومند وریشه دار در انسان است . به برکت وجود همین غریزه است که کودک بسیاری از رسوم زندگی ، آداب معاشرت ، غذا خوردن ، لباس پوشیدن ، طرز تکلم ، ادای کلمات و جمله ها را از پدر و مادر و سایر معاشران فرا می گیرد و به کار می بندد. چشم وگوش کودکان ونوجوانان و جوانان چون دریچه ای باز است ،
می بینند و می شنوند و ذهنشان چون آیینه ای است که رفتارهای والدین را تقلید می کنند و الگوهای عملی ای را که خانواده ارائه می دهد مانند نحوه پوشش و حجاب مادر یا پدر، تأثیر عمیقی بر رفتار کودک دارد و در واقع پدر و مادر با ارائه اعمال و رفتار مناسب و به شکل غیرکلامی ارزشها و هنجارهای سالم را از همان ابتدا در شخصیت کودک ایجاد می کنند که هر چیزی در آن منعکس می شود. بنابراین والدین می توانند فعالیت ها و رفتارهای دینی و مذهبی خود را به گونه ای هماهنگ کنند که فرزندان متوجه شوند و الگوی ذهنی آنان را در انجام این امور شکل دهند .
روش محبت
از ابزارهای تربیتی دیگر که می تواند ما را درنهادینه کردن عفاف و حجاب در فرزندان یاری کند محبت کردن است .
در دین اسلام ، محبت به عنوان اساس و رکن درجذب و هدایت انسانها مطرح است . ادیان الهی بر پایه محبت به دل ها رسوخ کرده و راسخ مانده اند . یکی از مهم ترین و مؤثرترین روش های پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله استفاده از این روش بوده است . زیرا با این روش هم جاذبه در افراد ایجاد می کرد و هم انگیزه آنها را افزایش می داد و اگر پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله این روش را پی نمی گرفت ، آن همه اعراب بادیه نشین به دورش جمع نمی شدند تا از بادیه نشینی و بربریت به تربیت و فرهنگ دین پنا ه آورند . حضرت علی علیه السلام درباره اهمیت وتاثیر این روشمیفرماید: "دوستی ورزیدن نیمی از خرد است "
و در جای دیگر می فرماید:
"دوستی ورزیدن پیوند با مردم را فراهم می آورد "
درواقع نیروی محبت از نظر تربیتی ، نیروی عظیم و کارساز است و بهترین تربیت آن است که بدین روش تحقق یابد ، زیرا محبت با فطرت و سرشت آدمی سازگاری زیادی دارد و پذیرش آنها از ناحیه درون و بدون هیچ گونه تحمیلی است ، ضرورت و اهمیت به کارگیری روش محبت از این روست که محبت اطاعت آور است و سبب همسانی و همراهی فرزند با والدین و مربی می شود . از على (ع ) نقل شده است که از رسول خداصلی الله علیه وآله درباره روش و سنت آن حضرت پرسیدم ، فرمود: والحب اساسی . محبت بنیاد و اساس (روش و سنت ) من است
روش قصه گویی
یکی از وسایل تعلیم و تربیت داستان است . شواهد تاریخی نشان می دهد که داستان و قصه یک وسیله رایج و عمومی دربین همه ی اقوام و ملل بوده است . و معمولا هرزمان ، نقالانی حرفه ای وجود داشته اند که در مجامع عمومی برای مردم قصه می گفته اند بسیاری از ادیبان ، نویسندگان ، فیلسوفان و عالمان اخلاق که به قدرت زبان قصه آگاه بوده اند ، افکار خود را در این قالب بیان کرده اند . بوعلی از جمله کسانی است که در " قصة حی بن یقضان" بسیاری از مضامین بلند عرفانی را آورده است و یا غزالی در کتاب " کیمیای سعادت " فراوان از حکایت و تمثیل بهره جسته است .
پس ابتدا خانواده باید ریشه تربیت درست فرزند را در مسیر صحیح جای دهد تا مربی و ارگانهای دیگر بتوانند مسئله حجاب را در آنها نهادینه کنند.
حجتالاسلام علی اصغر قرائتی یادآور شده اند : خانوادهها در نهادینه کردن حجاب و به کارگیری تعالیم اسلامی در جامعه نقش فراوانی دارا هستند و تفکرات فرزندان را در راستای عقاید خود هدایت میکنند و تأکید کردند: والدین باید از سنین پایینتر دختران را با این واجب الهی آشنا کنند تا از معضل بیحجابی در مراحل دیگر جلوگیری شود.
بعد از دوران کودکی و دوران نوجوانی ، فرزندنان ما وارد دوران بحرانی جوانی می شوند حالا اگر تربیت آنها صحیح نبوده باشد . مربی مسئولیت دشواری را بر دوش دارد .
|
خاله 1394/01/16 - 06:33 |
اگر با محبت تشویق به ججاب نشه و بداخلاقی بشه به نظر بچه حجاب خوب نیست
|