نکته ای که همه پژوهشگران قرآنی بر آن تأکید دارند آغاز آموزش از سنین پایین و آسان گیری بر کودکان و تحمیل نکردن تکالیف دشوار به عهده آنها در مراحل یادگیری قرآن و حفظ و قرائت است
جایگاه قرآن کریم
از صدر اسلام، رسول اکرم(ص) بر خواندن قرآن سفارش می کردند. از آنجا که در آن زمان قرآن به صورت نوشتار در نیامده بود، به حفظ آن می پرداختند و در خانواده ها نیز آموزش آن حایز اهمیت بود. در روایات آمده است زمانی که آیات قرآن بر حضرت رسول(ص) نازل می شد ایشان به صورت چند آیه چند آیه، آیات را به افراد آموزش می داد.
در این زمینه خانواده های اندکی هستند که به علت تحصیل در حوزه و دانشگاه با این معارف آشنا هستند، پیامبر اکرم(ص) می فرمایند: »که قرآن را امام و رهبر خود قرار دهید. هر چه که امر می کند به گوش جان عمل کنیم و هر چه را که نهی می کند از آن بپرهیزیم.» در جامعه باید تلاش کرد که در کنار مساله قرائت و حفظ، بُعد عمل به قرآن کریم تقویت شود و همه نهادها، دستگاه ها، رسانه ها و... برای تحقق این امر باید تلاش کنند.
آموزش به کودکان پیش دبستانی
اگر بخواهیم بحث آموزش قرائت و حفظ قرآن را در خانواده ها بر اساس سن شان پیگیری کنیم، باید توجه کرد که به کودکان پیش دبستانی آموزش به صورت کلاسیک نباشد. تا زمانی که کودک به مدرسه نرفته، زبان آموزی توسط معلمان قرآن به او درست نیست، چراکه معلمان قرآنی برای آموزش زبان به کودکان آموزش های خاص را نگذرانده اند: در آموزش و پرورش بویژه در آموزش اول ابتدایی، معلمان دوره های تخصصی برای تدریس زبان آموزی می گذرانند. بر این اساس، شایسته است که آموزش قرآن از زمانی آغاز شود که کودک زبان را آموخته باشد؛ یعنی کلاس اول و دوم را گذرانده باشد. پیش از آن و در سال های اول و دوم بهتر است کودک را با قرآن مانوس کنیم و برای نمونه چند سوره کوتاه قرآن را برای کودک تکرار کنیم تا ملکه ذهنش شود، بویژه سوره هایی که محور داستانی دارند تا با روایت داستان آن کودکان به سمت قرآن جذب شوند. سپس از زمانی که کودک الفبا را یاد گرفت آموزش قرآن را شروع کنیم.
خانواده، نخستین الگوی کودکان
از آنجا که کودک توانایی خواندن ندارد، کاری که غالبا صورت می گیرد حفظ سوره هاست، به صورتی که حفظ سوره های کوتاه و گوش دادن به قرائت قرآن می تواند در این زمینه مفید باشد و برای کودک ایجاد انگیزه کند. در دوره مدرسه که کودک بتدریج توانایی خواندن پیدا می کند، این انگیزه کمک شایانی در روند حفظ و روخوانی قرآن می کند. بر اساس تجربه، کسانی که می خواهند کار حفظ قرآن را انجام دهند، برای موفقیت در این امر لازمه اش آن است که روخوانی و روانخوانی قرآن و حتی تجوید صوت و لحن قرآن را تا حدودی بدانند و پس از آن شروع به حفظ کنند.
رعایت سه موضوع از سوی خانواده ها می تواند در این زمینه موثر باشد: «نخست آن که خود خانواده باید با قرآن مانوس باشد، چراکه آنها نخستین الگوهای کودکان محسوب می شوند. زمانی که آنها قرآن می خوانند کودکان نیز تشویق می شوند و این کار را انجام می دهند. نکته دوم استفاده از جلسات قرآنی است بی آن که اجبار و اکراهی در کار باشد. با تشویق کودکان به شرکت در چنین جلساتی کودکان انگیزه بیشتری برای حفظ قرآن می یابند. سومین نکته به آموزش و پرورش برمی گردد که بحث گسترده ای نیز می طلبد. به نظر می رسد اگر مسئولان تمهیداتی بیندیشند، می توانند نقش پررنگی در جهت دادن کودکان به حفظ و قرائت قرآن ایفا کنند.
