انتقاد پذیری، سخت، و در دوران بلوغ به جهت التهاب های ایت دوران و زود رنجی نوجوان، سخت تر است؛ به همین جهت با کوچک ترین انتقاد شما، در چشمانش اشک جمع می شود و بغض گلویش را می فشرد؛ پس بکوشید به جای انتقاد، بیشتر از تربیت خاموش، یعنی سکوت و نگاه استفاده کنید.
سکوت شما در برابر بدرفتاری او که نشان دهندة کرامت شما است، سبب سازندگی نوجوانتان خواهد شد.
در صورت امکان، از شیوه «به دربگو، دیوار بشنود»، استفاده کنید تا از مقاومت روانی او کاسته شود.
اگر گاهی مجبور می شوید به طور مستقیم اشکالات او را بگویید، نکات ذیل را رعایت کنید :
1- به کمترین مقدار بسنده کنید؛ چرا که امام علی (ع) فرمود :
الافراط فی الملامه یشب نار اللجاجه
زیاده روی در سرزنش، آتش لجاجت را شعله ور می سازد.
2- پیش از انتقاد، از او اجازه بگیرید. در صورتی که اجازه دهد، مقاومت روانی اش از بین خواهد رفت و سخن شما را می پذیرد و اگر اجازه ندهد، خود دربارة رفتارهایش تفکر میکند و متوجه اشتباهش خواهد شد.
3- ابتدا نقاط مثبت او را بگویید.
4- به جای پیام «تو»، از پیام «من» استفاده کنید. در پیام «تو» (تو بی نظمی)، اشکال را متوجه فرزند می کنید؛ اما در پیام «من» (وقتی می بینم لباس هایت را می ریزی، ناراحت می شوم)، احساس خودتان را بیان می کنید که تأثیر افزون تری دارد.
5- از «رفتار» فرزندتان انتقاد کنید و «خودش» را به باد انتقاد نگیرید.
برگرفته از سخنان استاد دهنوی