آشنایی با اهل بیت پیامبر (علیهم السلام)
همانگونه که کتاب و معلم، هر دو لازمند؛ قرآن و امام نیز هر دو لازمند.
بارها پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «من میان شما دو چیز گرانبها را میگذارم و میروم، یکی قرآن (که دستور زندگی است) و دیگری اهل بیت من (که معلمان این کتابند).» (1)
سپس فرمود: «بین قرآن و اهل بیت من هرگز جدایی نیست. این دو با هم برای همیشه وسیله هدایتند.» در این درس، با اهل بیت پیامبر که همان امامان معصومند آشنا میشویم.
همانگونه که پیامبر و قرآن از طرف خداست باید همتای قرآن نیز از طرف خدا تعیین شود؛ تا هرگز بین این دو جدایی پیش نیاید.
امام باید نمونه قرآن باشد. امام رضا (علیه السلام) فرمود: «تمام کلمات ما برخاسته از قرآن است.» (2)
آشنایی با امام علی (علیه السلام)
اولین امام ما حضرت علی (علیه السلام) است که بارها و بارها توسط پیامبر اسلام به مردم معرفی شد و در اواخر عمر نیز هنگامی که از آخرین سفر حج برمیگشتند به فرمان خداوند در مراسمی باشکوه بعد از نماز ظهر و سخنرانی در غدیر خم، ایشان را به همه معرفی کردند.
حضرت علی (علیه السلام) آینه قرآن است؛ اگر در قرآن دستور نماز و عبادت است، بهترین نماز و عبادت را آن حضرت انجام میداد، او از نماز خسته نمیشد، همانگونه که ماهی از شنا خسته نمیشود.
اگر قرآن به احترام گذاردن به کودکان یتیم سفارش میکند، حضرت علی پدر یتیمان بود و غذای آنان را بر دوش خود حمل میکرد و به در خانه آنان میبرد.
اگر قرآن به علم سفارش میکند، علم حضرت علی (علیه السلام) تا آنجا بود که فرمود: «هر چه بپرسید جواب میدهم.»
اگر قرآن به کار و تلاش سفارش میکند، او نخلستانهایی را ایجاد کرد.
اگر قرآن به شجاعت سفارش میکند، حضرت علی (علیه السلام) در جنگ با بزرگترین کفار آنگونه جنگید که شمشیر زدن او از عبادات همهی عبادتکنندگان برتری پیدا کرد.
حضرت علی در همسرداری و تربیت فرزند و کمک به مظلومان، بعد از پیامبر (صلی الله علیه و آله) همتایی نداشت. همینکه پیامبر او را به امامت برگزید، مردم به او تبریک گفتند و در مراسمی با او پیمان وفاداری بستند. نه تنها در زندگی حتی در شهادت، او تمام خوبیها را به خود اختصاص داد؛ مثلاً در بهترین ایام (ماه رمضان)، در بهترین شبها (شب قدر)، در بهترین مکانها (مسجد)، در بهترین عبادات (نماز)، در بهترین حالات (سجده)، از طریق شهادت جان خود را تقدیم خدا کرد.
آشنایی با حضرت زهرا (علیها السلام)
حضرت علی (علیه السلام) دارای امتیازاتی بود که هیچ کس دیگری نداشت. از جمله اینکه همسری همچون حضرت زهرا (علیها السلام) داشت که همسر هیچ پیامبری نیز به مقام او نمیرسد. در اینجا مناسب است چند کلمهای راجع به حضرت زهرا (علیها السلام) صحبت کنیم.
کدام عروس در مسیر خانه داماد، لباس عروسی خود را به فقیر هدیه می-کند و میگوید: [لَنْ تَنالُوا الْبِرَّ حَتَّی تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّون] (3)، هرگز به نیکی نمی-رسید تا آنچه را که دوست دارید، در راه خدا انفاق کنید.
حضرت فاطمه زهرا (علیهاالسلام) به گونهای از پدر خود حفاظت می-کرد که گویا مادر بود نه دختر. همینکه پدرش مورد بیمهری و جسارت کفار قرار میگرفت، همچون مادر، او را دلداری میداد؛ تا آنجا که پیامبر فرمود: «فداها أبوها» (4). یعنی «پدرش فدای این فرزند.»
دلسوزی حضرت زهرا (علیهاالسلام) به قدری بود که فرزندش امام حسن (علیه السلام) میگوید: مادرم از سر شب تا پایان شب به دیگران دعا میکرد. به او گفتم: ای مادر چرا برای خود دعا نمیکنی؟ گفت: «الْجَارُ ثُمَّ الدَّارُ» (5)، اول همسایه بعد اهل خانه. یعنی اول دیگران بعد خود.
حضرت فاطمه زهرا (علیهاالسلام) کسی بود که فرزندش امام حسین در کربلا فرمود: من زیر بار زور نمیروم چون در دامن فاطمه پرورش یافتهام.
دختری تربیت کرد که با سخنرانی، حکومت ستمگر بنیامیه را رسوا کرد.
فاطمه زهرا برای زنان کلاس درس داشت. کارش را با خادم خود فضه یکسان تقسیم میکرد. هرگز از شوهرش تقاضایی نکرد. برای اسلام به مدینه هجرت کرد. در جنگ خندق و احد، پدر و مسلمانان را یاری می-کرد. غذای افطار خودش را به یتیم و مسکین و اسیر داد. با سخنرانی خود در مسجد پیامبر، از امام خود دفاع کرد.
نه برای فاطمه زهرا همسری جز علی بود و نه برای علی همسری جز فاطمه یافت میشد. اگر مریم مادر یک عیسی بود، فاطمه مادر 11 عیسی بود. فاطمه زهرا به حجاب بسیار اهمیت میداد.
پی نوشت:
1. وسائل الشیعه، جلد 27، صفحه 33.
2. بحارالانوار، جلد 39، صفحه 2.
3. سوره آلعمران، آیه 92.
4. بحارالانوار، جلد 43، صفحه 86.
5. وسائلالشیعه، جلد 7، صفحه112.