آموزش دادن به کودکان

مجموعه احادیث آموزش دادن به کودکان

آموزش تیراندازی و شنا به کودکان

امیرمؤمنان از پیامبر صلی الله علیه و آله چنین روایت میکند:

عَلِّمُوا اَولادَکُم السِّباحَة وَ الرِّمایة

فرزندان خود را شنا و تیراندازی تعلیم دهید. (وسائل الشیعه-جلد 15- ص 194)

جابر از رسول اکرم صلی الله علیه و آله روایت می کند:

عَلِّمُوا بَینکم الرَّمُی، فَاِنَّهُ نَکایة العدوّ

به فرزندان خود تیراندازی یاد دهید که این عمل خود سرکوب کردن دشمنان و پیروزی بر آنهاست.(کنزالعمال- جلد 16- ص 443)

تشویق کودکان به علم و دانش

روزی امام حسن مجتبی فرزندان خود را به همراه فرزندان برادر به نزد خویش فرا خواند و به آنها فرمود:

اِنَّکُم صِغارُ قَومَ وَ یُوِشَکُ اَن تَکُونُواِ کبارَ قَومٍ آخَرین،فَتَعَلَمَّوُا العِلمَ، فَمَن لَم یَستَطِع مِنکُم اَن یَحفِظَهُ فَلیَکتُبُه وَ لِیَضَعَهُ فی بَیتِهِ

شما کودکان جامعه امروزید و به زودی بزرگان جامعه فردا خواهید شد.پس دانش بیاموزید و هر یک از شما که نمیتواند د رکلاس درس مطالب را حفظ کند پس آنرا بنویسید و در خانه نگهداری کنید.(تا در موقع لزوم به آنها مراجعه کند) (بحار الانوار-جلد 1- ص 110)

آموزش تیراندازی و شنا به کودکان

روزی پیامبر اکرم به ابورافع که (می خواست ثروتش را در راه خدا انفاق کند)فرمود: کَیفَ بِکَ یا اَبارافع اِذا افَتَقرتَ.قالَ: اَفَلا اَتََقَدَّم ُفی ذلِکَ؟قال: بلی قال: ما لَکَ؟ قالَ: اَربَعُونَ اَلفاً وَ هِیَ لِهِ ل. قال:لا.اَعطِ بَعضاً و اَمسِک بَعضاً، وَ اَصلِح اِلی وُلدِکَ.قالَ اَوَّلُهَم عَلَینا حقّ کما لنا علیهم؟قال: نعم.حق الولد علی الوالد اَن یُعَلِّمَهُ کتاب الله،الرَّمَی و السِّباحة

ای ابو رافع، زمانی که فقیر شوی چه خواهی کرد؟ ابورافع گفت: عرض کردم آیا در انفاق پیشی بخویم؟ پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود:آری،بفرست.سپس فرمود: دارایی ات چقدر است؟ عرض کردم: چهل هزار و همه اش را در راه خدا می دهم. پیامبر فرمود: نه چنین نکن،بلکه قسمتی از آن را در راه خدا انفاق کن و قسمتی دیگر را نگه دار و خرج فرزندان خود کن.ابورافع پرسید؟ آیا همان گونه که ما بر آنها حق داریم آنها هم بر ما حقی دارند؟ پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: حق فرزند بر پدر آن است که او را با کتاب خدا آشنا سازد و تیراندازی و شنا به او بیاموزد.(کنز العمال- جلد 16- ص 444)

آموزش خواندن و نوشتن

 پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله:

مِن حِقّ الوکَدِ عَلی والِدِه ثَلاثَةٌ یُحَسِّنَ اسمَهُ و یُعَلِّمهُ الکِتابَةَ وَ یَزَوِّجَهُ اِذا بَلَغَ

سه حق از حقوقی که فرزند به گردن پدر دارد این است که: 1) نام خوبی برایش انتخاب کند- 2)نوشتن یادش دهد- 3) پس از بلوغ زمینۀ ازدواج او را فراهم کند.

 (وسائل الشیعه- جلد 15- ص 200)

حضرت علی علیه السلام فرمود:

مُرُوا اَولادَکُم بِطَلَبِ العِلمِ

فرزندانتان را به طلب دانش برانگیزید. (کنزالعمال- جلد 16- ص 548)

امام صادق علیه السلام می فرماید:

کانَ فیما وَعَظَ لقمانُ ابنَهُ اَن قالَ لَهُ: یا بُنَیَّ اِجعَل فی اَیّامِکَ وَلَیالیکَ وَساعاتِکَ نَصیباً لَکَ فی طَلَبِ العِلمِ،فَاِنَّکَ لَن تَجِدَ لَهُ تَضییعاً مِثلَ تَرکِهِ

توصیه لقمان به فرزندش: فرزندم! در روزهای و شب ها و ساعاتت سهمی قرار ده که در آن علم و دانش بجویی،زیرا هیچ از دست رفته ای همانند از دست رفتن علم و دانش نیست.(بحارالانوار- جلد 13- ص 415)

آموزش ادب غذا خوردن به کودکان

امام صادق علیه السلام از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نقل می کند:

ما مِن رَجُلٍ یَجمَعَ عیالَهُ و یَضَیَع مائدةً بَینَ یَدَیه یُسَمّی وَ یُسَمُّونَ فی اَوَّلِ الطّعامِ وَ یَحمَدوُنَ اللهَ عَزَّوَجَلَّ فی آخِرِه فَتُرفَعُ المائِدَةُ حَتّی یُغفَرُلَهُم

مردی که خانواده خود را هنگام غذا خوردن بر گرد سفره می نشاند و غذایی پیش روی خود می گذارد و د رآغاز غذا خوردن نام خدا را می برد و آنان هم خدا را یاد می کنند و در آخر نیز خدا را حمد و سپاس می گویند،و چون سفره جمع شود، مشمول آمرزش و غفران الهی قرار می گیرند.(وسائل الشیعه- جلد 16- ص 515)

اصبغ نباته گوید:

امیرمؤمنان به فرزند خود امام حسن مجتبی علیه السلام فرمود:

اَلا اُعَلِّمُکَ اَربَعَ حِضالٍ تَستَغنی بِها عَنِ الطِّبِّ؟ قالَ: بَلی،لا تَجلِس عَیََ الطَّعامِ اِلّا وَ اَنتَ جائِعٌ، وَ لاتَقُم عَنِ الطَّعامِ اِلّا وَ اَنتَ تَشتَهیه،وجَوِّد المَضغَ وَ اِذا نِمتَ فَاَعرِض نَفسَکَ عَنِ الخَلاءِ

 فرزندم! آیا به تو چهار چیز یاد ندهم که با عمل به آنها از دارو و درمان بی نیاز شوی؟ امام حسن پاسخ داد: بله، حضرت علی علیه السلام فرمود: هیچ گاه بر سر سفره ی غذا منشین مگر آنکه گرسنه باشی و از سر سفره غذا بلند مشو! مگر آنکه هنوز به غذا میل داشته باشی و غذا را خوب بجو و هرگاه خواستی بخوابی، پیش از آن به دستشویی برو.(مجموعه ورام- ص 73)

پرهیز از پرخوری

لقمان به فرزند خود فرمود:

یا بُنَیَّ اِذا امتَلَأَتِ المِعدَةُ نامَت الفِکَرةُ، وَ خَرِسَتِ الحکمةُ، وَ قَعَدَتِ الاَعضاءُ عَنِ العِبادةِ

فرزندم! چون معده از غذا پر شود، اندیشه فرو می خوابد و از کار می افتد و زبان حکمت گنگ می شود و اعضای بدن از عبادت باز می ماند.(مکارم الاخلاق- ص 153)

آموزش مسواک زدن

حضرت امام رضا علیه السلام از پدرانش چنین نقل می کند:

اِنَّ الحُسَینَ بنَ عَیّست قال: کان اَمیرُالمؤمنینَ یَأمُرنا اِذا تَخَلّلَنا اَن لا نَرِ بَ الماءَ حَتّی نَتَمَضمَضَ ثَلاثاً

امام حسین علیه السلام فرمود: پدرم امیرالمونان به ما دستور می داد که : هرگاه مسواک کردیم آب ننوشیم، مگر آنکه اول سه بار مضمضه کنیم.