فاویسم نوعی بیماری ارثی مادرزادی است که به علت کمبود آنزیمی به نام G6PD بروز میکند. ظاهر فرد یا نوزاد مبتلا به فاویسم سالم است. در صورت تماس فرد مبتلا به فاویسم با عوامل خطر مانند برخی داروها و مواد غذایی از جمله باقلا یا ابتلا به برخی عفونتها، عوارض ناشی از پارگی سلولهای قرمز خون یعنی زردی و کم خونی مشاهده می شود. هرچه ابتلا به فاویسم دیرتر تشخیص داده شود، ممکن است بیمار به طور مکرر به بستری شدن در بیمارستان و تزریق خون نیاز داشته باشد. با تشخیص به موقع فاویسم به ویژه در دوران نوزادی و آموزش والدین برای پرهیز از عوامل خطر میتوان بروز عوارض را کاهش داد. در مجموع در صورت تماس با عوامل خطر، علائم بیماری در هر سنی ظاهر میشود.
چگونه این بیماریها را در نوزادان شناسایی کنیم؟
- با آزمایش ساده غربالگری خون در نوزاد سه تا پنج روزه میتوان بیماریهای پی.کی.یو، کم کاری مادرزادی تیروئید و فاویسم را شناسایی کرد.
- سه قطره خون از پاشنه پای نوزاد سه تا پنج روزه در مراکز مربوط گرفته میشود.
- آزمایشهای مربوط به این بیماریها بر روی خون نوزاد انجام میشود و در صورت مثبت شدن هر یک از این ازمایشها، مشکوک بودن نوزاد از نظر ابتلای به این سه بیماری مطرح میشود. چنانچه ابتلای نوزاد به هر یک از این بیماریها تایید شود، برای درمان به بیمارستان منتخب ارجاع میشود و زیرنظر متخصص راهنماییها و خدمات لازم ارائه و یا درمان شروع میشود. میتوان با تشخیص و درمان به موقع از عوارض این بیماریها پیشگیری کرد.
توصیهها
- نوزاد سه تا پنج روزه خود را برای انجام نمونهگیری به نزدیکترین مرکز بهداشتی درمانی، پایگاه بهداشتی یا خانه بهداشت ببرید.
- بعد از دادن نمونه، حتما رسید انجام نمونهگیری را دریافت کنید؛ چرا که ارائه این رسید برای گرفتن گواهی تولد نوزاد الزامی است.
- جواب کتبی آزمایش مثبت و حتی منفی تا 30 روز پس از نمونهگیری باید آماده شود؛ بنابراین به یاد داشته باشید؛ جواب کتبی آزمایش نوزاد خود را از مرکز نمونه گیری دریافت کنید. اگر نوزاد شما از نظر ابتلا به یکی از بیماریهای پی.کی.یو، کم کاری مادرزادی تیروئید و فاویسم مشکوک است، با دقت به راهنماییهای کارشناسان بهداشت عمل کنید.