از نگاه کودکان یک روز تمام تحمل گرسنگی و تشنگی بسیار طاقت فرسا است اما والدین میتوانند با عکس العمل خود این تفکر کودک را تغییر دهند.والدین میتوانند در مقابل کودک از گفتن سختی ، ضعف ، تشنگی و...پرهیز کنند و با دادن اطلاعاتی مفید کودک را به گرفتن روزه های کله گنجشکی (چند ساعته) تشویق کنند.
کودکان دوست دارند که رفتار والدین را تقلید کنند آنها با اینکار احساس بزرگی و استقلال میکنند پس والدین میتوانند با الگوی مناسب شدن کودکان را تشویق به روزه گرفتن تشویق کنید.این تشویق اگر با شوق معنوی و اعتقادی هم همراه شود نتیجه بسیار بهتری خواهد داشت.
تشویق کودکان با پول و وسایل مادی تاثیر منفی روی کودک میگذارد.درخواست دعا کردن برای والدین از کودک میتواند مشوق خوبی برای کودک باشد بهتر است عمل معنوی کودک خود را با پول برابر نکنید.
روزه گرفتن بر اخلاق والدین نیز باید تاثیرگذار باشد لطافت و محبت بیشتر والدین در زمان روزه گرفتن کودکان بهترین مشوق برای کودکان است.
باید به کودکان بگوییم که روزه فقط نخوردن ونیاشامیدن نیست بلکه باید تمام اعضای شخص روزه دار باید روزه باشد و از انجام هر گونه عمل حرام خوداری نماید؛ یعنی با زبانش دروغ نگوید ،با دستانش عمل ناپسندی انجام ندهد و...
بهتر است بدانیم توانایی روزه گرفتن تنها به رشد جسمانی کودکان نیست و به عادت نیز وابسته است.هنگامی که کودک در فضای مذهبی شاد قرار بگیرد ناخودآگاه هیجانات مثبت مثل نشاط و شادابی در کودک تقویت میشود و کودک میتواند کم کم با روزه گرفتن و نمازخواندن آشنا شود.
والدین نباید تکالیف دینی را یکباره به کودک بگویند چون تکالیف سخت و مشقت آور به شدت از روحیه دینداری و دین باوری کودک می‌کاهد.
پسران بعداز 15 سال و دختران بعداز 9 سال قمری به تکلیف میرسند اما نباید آموزش تکالیف دینی را به کودکان تا سن بلوغ به تاخیر انداخت.کودکان ظرفیت آن را دارند که بتوانند تحت تربیت دینی قرار بگیرند و مطالب دینی را در حد فهم خود درک کنند.
کودکان باید با نشاط و سرزندگی توسط والدین با عبادات و تکالیف دینی آشنا شوند تا در سن بلوغ به انجام آن رغبت داشته باشد.درغیر اینصورت روزه گرفتن و نماز خواندن در سن بلوغ برای آنها دشوار است.
زمان خواب و استراحت مناسب برای کودکان و استفاده از الفاظ و لحن مناسب هنگام بیدار کردن برای سحر را برای کودکان فراهم کنید زیرا باعث خوشایند تر روزه برای آن ها می شود. تکان دادن های شدید یا به کاربردن تحکم و الفاظ نامناسب موجب می شود کودک با افکاری منفی آماده سحری خوردن شود.
گاهی کودک را در وقت سحر بیدار کنید. در کنار کتابهای غیرمذهبی، برایش کتب داستان دینی بخرید و برای تقویت گرایشات مذهبی، او را همراه خود به مجالس مذهبی، ختم قرآن و مراسم افطاری که از سوی اقوام برگزار میشود، ببرید.
با چنین کارهایی می‌توانیم کودک را با مفهوم صبر و گرسنگی محرومان آشنا سازیم و بگوییم که با روزه گرفتن بر ثواب اعمال ما افزوده میشود و گناهانمان پاک می گردد.
در پایان ماه مبارک رمضان ودر روزعید سعید فطر ،جشنی برای تبریک به بچه ها ، بابت موفق شدن به روزه داری و بندگی خداوند بزرگ ،به شکل مطلوب ترتیب دهید .
حضرت آیت‌الله مکارم‌شیرازی درباره روزه دختر بچه‌های تازه بالغ شده و افراد ناتوان در گرمای تابستان، گفتند:
دختر بچه‌های تازه بالغ که ضعیف هستند و روزه برای آنها شاق و دارای ضرر می‌باشد، پدر و مادر آنها را مجبور به این کار نکنند؛ آنها میتوانند یکی در میان و هر چه میتوانند در حدی که برایشان ضرر نداشته باشد، روزه بگیرند و قضای این روز‌های تلف شده را در فصل زمستان بگیرند.
حضرت آیت‌الله فاضل لنکرانی گفتند::
روزه برای چثه کوچک و بزرگ فرقی نمی کند لکن اگر توان روزه گرفتن ندارد یا گرفتن روزه برای او مشقت و ضرر دارد نباید روزه بگیرد و باید بعدا که توانایی پیدا کرد قضا کند .
حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی گفتند:
سن تکلیف دختران نه سال کامل قمری است و در عین حال قدرت شرط تکلیف است، آنچه قدرت انجامش را دارد باید انجام دهد و آنچه قدرتش را ندارد تکلیف ساقط است، مثلاً اگر قدرت گرفتن روزه ندارد نباید روزه بگیرد و هر وقت قدرت یافت قضا آن را بجا آورد ولی نماز و حجاب و امثال اینها را که قدرت دارد باید انجام دهد.
نکاتی در رابطه با روزه گرفتن کودکان :
• والدین نباید با برخوردهای نامناسب، کودکان را نسبت به روزه دچار احساس منفی می کنند.
• هیچگاه عمل معنوی روزه گرفتن یا نماز خواندن کودک خود را با پول برابر نکنید.و از پول و وسایل معنوی برای تشویق کودکان استفاده نکنید.
• برای آشنایی کودکان با روزه گرفتن آنها را به گرفتن روزه ی کله گنجشکی تشویق کنید تا در زمان بلوغ روزه گرفتن برای آنها آسان تر شود.
• بگذارید کودکان به اندازه طاقت و تحملشان روزه بگیرن نصف روز یا بیشتر یا کمتر و اگر تشنگی یا گرسنگی به آنها فشار آورد بخورند.
