دیدگاه اسلام در مورد کتک زدن کودک

آیا از دیدگاه اسلام کتک زدن کودک به شکل گیری شخصیت او کمک می کند؟

 

پاسخ

به این سوال از دو طریق می توان پاسخ داد:

 

1- از طریق یافته های عملی که بر چه چیزی دلالت می کنند،

 

2- با استناد به متون اسلامی ـ یعنی کتاب و سنت (آیات و روایات).

 

بر اساس یافته های علمی به نظر می رسد که هر گونه برخورد منفی و خشونت در دوران کودکی چنان بر شخصیت کودک تأثیر منفی می گذارد که گاهی تا آخر عمر انسان همراه او است و موجب می شود که انسان دچار عقده حقارت و عدم اعتماد به نفس شود. از آنجا که این یافته ها، مبتنی بر اصول علمی و عقلانی است و دستورات اسلامی مبتنی بر عقل و علم است، آموزه های اسلام نیز با آنها مطابق است در نتیجه کتک زدن تاثیر منفی بر شکل گیری شخصیت کودک می گذارد.

 

اما روایات اسلامی هم که از جانب معصومین (ع) آمده است به صراحت بر تأثیر منفی هر گونه برخورد ناروا (از جمله کتک زدن) بر شخصیت کودکان تاکید می کند و والدین را به برخورد مثبت با کودکان خود و تکریم آنها فرا می­خواند. توصیه های اسلامی را در این زمینه در سه محور می توان طبقه بندی کرد:

 

1- برخورد محبت آمیز: پیامبر (ص) در این زمینه می فرمایند: به فرزندان خود احترام کنید و با آداب و روش پسندیده با آنها معاشرت کنید.

 

2- تربیت نیکو: امام سجاد (ع) در این زمینه می فرمایند: با فرزندت آنچنان رفتار کن که اثر نیکوی تربیت تو مایه زیبایی و جمال اجتماعی او شود. او را چنان بار بیاور که بتواند در شئون مختلف دنیای خود با عزت و آبرومندی زندگی کند و مایه زیبایی و جمال تو باشد.

 

3- تربیت اخلاقی و معنوی: امام سجاد (ع) در این زمینه می فرماید: پدر در حکومتی که نسبت به فرزند دارد، مسوول است که طفل را مودب و با اخلاق پسندیده پرورش دهد، او را به خداوند بزرگ راهنمایی کند.

 

با توجه به مطالب فوق لازمه تربیت کودک با مشخصات فوق پرهیز از هر گونه خشونت برای باروری شخصیت وی است، کما اینکه در همین روایات توصیه می شود که از تحقیر کودکان به شدت اجتناب کنید و یکی از مهمترین عوامل احساس حقارت کودکان، ضرب و شتم و کتک زدن آنان است.

 

حضرت علی (ع) می فرمایند: زیاده روی در ملامت و سرزنش، آتش لجاجت را شعله ور می کند. امام هادی (ع) درباره تربیت کودک می فرمایند: او را مزن، از او قهر کن، ولی طول مده.