هر روز تکنولوژیهای جدید، هر روز موبایلها و دوربینهای پیشرفتهتر، هر روز شبکههای اجتماعی بیشتر و وسوسه برای ثبت لحظه لحظه زندگی، آن هم وقتی که یک تازهوارد آمده باشد، یک نوزاد که تازه به خانواده قدم گذاشته.
دوربینهای عکاسی و موبایلهای جدید، با قابلیتهای زیادی که دارند، فیلم و عکس و تصویری که چند لحظه را به صورت رفت و برگشتی ضبط میکند و در اصطلاح «بومرنگ» نامیده میشود، هر مادر و پدری را ممکن است وسوسه کنند که از دلبندشان جدیدترین تصاویر را ضبط کرده و به اطلاع اعضای خانواده که شاید کیلومترها دورتر زندگی میکنند، برسانند. خیلیها هم «اینستاگرامر» هستند و با دنبالکنندههای زیادی که برای عکسهایشان دارند، میخواهند جدیدترین اتفاقات زندگیشان را به مخاطبانشان اطلاع بدهند، تا اینجا همه چیز خوب است، اما یک مشکل بزرگ وجود دارد: خطر فلاش این دوربینها برای چشم نوزاد.
دکتر محمدباقر میرصادقی، چشمپزشکی است نسبت به این موضوع هشدار میدهد و میگوید: سلامت فرزندتان را فدای هیچ چیز نکنید.
چرا نباید از نوزاد عکس گرفت؟
شبکیه چشم نوزاد، مثل سایر اعضای بدن او، هنوز در مرحلهای قرار دارد که بسیار حساس است و هرگونه بیاحتیاطی ممکن است عواقب جبرانناپذیری به همراه داشته باشد. یکی از این بیاحتیاطیها، تاباندن مستقیم فلاش دوربین عکاسی به چشم نوزاد است که ممکن است خدای نکرده درجاتی از کمبینی یا حتی نابینایی را برای نوزاد به همراه بیاورد. این که این فلاش چرا برای بزرگترها خطرناک نیست به این دلیل است که شبکیه چشم آنها اینقدر حساس نیست، انقباض و انبساط ماهیچههای چشم با قدرت بیشتری انجام میگیرد و امکان واکنش مردمک، شبکیه و قرنیه و عضلات چشم آنها بیشتر است اما نوزادان هنوز به این قدرت نرسیدهاند. ضمن این که افراد بزرگسال این توانایی را دارند که بلافاصله نگاهشان را بردارند یا مستقیم به دوربین و فلاش آن نگاه نکنند ولی نوزاد چنین امکانی را ندارد بنابراین عکاسی با فلاش دوربین قوی، آن هم از روبهرو، آن هم در روزها و ماههای اول حیات، یکی از خطرناکترین کارهایی است که هر پدر و مادری ممکن است انجام بدهد.
چه کار کنیم؟
در کنار این مخاطرات، چطور با اشتیاق ثبت لحظات فرزندمان کنار بیاییم؟ یکی از راهها این است که عکاسی را به روز موکول کنیم که به فلاش دوربین نیازی نباشد، در محیطهای خیلی تاریک مردمک چشم بچهها باز است و این موضوع میتواند احتمال آسیب را بیشتر کند. راهکار دیگر این است که وقتی نوزاد خواب است یا نگاهش به زاویه دیگری است از او عکاسی شود، هرچند در این مورد هم باید به شدت احتیاط کرد و این مورد هم زیاد توصیه نمیشود چون بعضی نوزادان حتی با چشمهای بسته به فلاش دوربین واکنش نشان میدهند. در عین حال هنگام عکاسی از نوزادان و حتی کودکان، بهتر است فاصله دوربین از صورت نوزاد حفظ شود و در فاصله کمی از صورت و به خصوص چشمهای او نباشد. بهتر است به طور کلی برای عکاسی از بچهها از فلاش غیرمستقیم استفاده شود و در عین حال، فلاشهای پی در پی به صورتشان زده نشود.
تا کی رعایت کنیم؟
این رعایتها اگرچه بهتر است همیشه باشد، اما برای نوزادان تا 2 و حتی 3 سالگی آنها واجب است. بعد از آن هم باید دانست که نور فلاش دوربین میتواند بعضی افراد را که دارای بیماریهایی مانند صرع هستند، افرادی که دچار خشکی چشم هستند یا کمبود بعضی ویتامینها مانند ویتامین A را دارند یا مبتلا به بعضی بیماریهای مربوط به چشم هستند، اذیت کند. با این حال، نکته دیگری که خیلیها ممکن است آن را رعایت نکنند، این است که تصور کنند طبیعت برای کودکان هیچ آسیبی ندارد، این در حالی است که تابش نور شدید یا طولانی مدت نور خورشید به چشم نوزاد، میتواند عواقب خیلی زیادی داشته باشد و همانقدر که نگران تکنولوژی هستیم، باید نگران نور خورشید برای نوزادان هم باشیم. انواع نورهای لیزری هم که جای خود را دارند و هر کسی میداند نه تنها برای نوزادان، بلکه برای بزرگسالان میتواند خطرناک محسوب شود.
هشداردهندههای چشمی
از آنجا که چشم یکی از مهمترین و حساسترین بخشهای بدن محسوب میشود، هر علامتی که نگرانکننده باشد را باید خیلی سریع مورد توجه قرار داد و با پزشک متخصص درباره آن مشورت کرد. درواقع فقط این که مراقب باشیم که فلاش دوربین عکاسی به چشم نوزاد تابیده نشود کافی نیست بلکه مراقبتهای دیگری باید از چشم صورت بگیرد، مراقبتهایی مانند این که اگر دیدیم چشم نوزاد اشکریزش یا ترشح زیاد دارد، قرمزی بیش از اندازه دارد، دچار انحراف است، لک سفید در چشم او وجود دارد، ظاهر غیرطبیعی دارد و موارد مشابه، همه چیز را بر حسب این نگذاریم که نوزاد است و اندامش در حال رشد و شکلگیری است، هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنیم تا اگر او اختلالی را درباره بینایی تشخیص داد بتوان در ماهها و سالهای اول زندگی چارهاندیشی کرد.