امروزه متداول‌ترین و بی‌اثرترین نحوه تربیت، روش سختگیری است. پدر و مادر سختگیر هیچ‌وقت برای تقاضایی که از فرزند خود می‌کنند دلیل نمی آورند و توضیحی نمی‌دهند. از کودک انتظار دارند بدون گفتگو و چون و چرا و بی‌آن که بفهمد والدین به چه دلیل این محدودیت‌ها را وضع کرده‌اند از آن ها اطاعت کند. در چنین خانواده‌هایی جایی برای توافق و گفتگوی دوجانبه بین والدین و فرزند در مورد خواسته‌های دو طرف وجود ندارد. برخی از بچه‌ها به علت ترس از والدین ترسو بار می‌آیند و بعضی دیگر بتدریج که بزرگ می‌شوند پرخاش‌جو و جسور شده، قوی‌‌تر و خشن‌تر می‌شوند. یکی دیگر از عوارض برخورد سختگیرانه این است که مانع رشد قوای ذهنی کودک می‌شود. چند علائمی که نشان می دهد شما با کودک خود سختگیرانه رفتار می کنید:
زمانی که برای شما وضع قوانین و دستورات روشن بسیار با اهمیت تلقی می شود، باید همواره این را هم در نظر بگیرید که همیشه برای هر قانونی استثناهایی نیز هست. به جای اینکه در همه چیز سر موضع خود بایستید، سعی کنید در شرایط مختلف رفتار کودک خود را ارزیابی کنید. بیشتر بچه ها عاشق جوک های بامزه و بازی های ساده و کودکانه اند. پس بهتر است تا زمان گفتن این جوک ها دیر نشده است، تا می توانید با کودک خود سرگرم باشید و بازی کنید، سعی کنید تا می توانید از این بازی ها لذت ببرید.
گاهی اوقات پیش می آید که زمان گفتن حقیقت توسط کودکان کمی طولانی تر شود، اما داشتن قوانین سخت برای تربیت و انضباط کودک، او را به دروغگوی خوبی تبدیل می‌کند. پس اگر زیادی سخت گیر هستید، کودک خود را وادار می‌کنید که برای در رفتن از تنبیه و مجازات شما درباره همه چیز، حتی راجع به کوچکترین مسائل به شما دروغ بگوید. والدین سختگیر به کودک خود اجازه اشتباه کردن را نمی‌دهند. اما کودکان اغلب اوقات هنگام مواجه شدن با پیشامدهای طبیعی، از اشتباهات خود درس می‌گیرند.
هیچ مشکلی پیش نمی آید اگر شیوه تربیتی و قوانین شما با سایر والدین متفاوت باشد. اما اگر همیشه شما در بین همه والدین، سخت گیرتر از همه می باشید، این می تواند نشانه ای از این باشد که انتظارات شما کمی بیشتر از حد معمول است. بسیاری از بچه هایی که والدین سختگیر دارند برای انجام فعالیت های مختلف در زمان های بسیار کم عجله می کنند. در حالی که برخی از ساختار های زمانی برای کودکان ضروری است، خیلی مهم است که کودکان وقت آزاد نیز داشته باشند.
والدین سختگیر مانند یک معلم که می خواهد کلاس خود را منظم اداره کند، اغلب مانند یک مادربزرگ یا پدربزرگی که دارای مشکلات رفتاری است، تحمل همه چیز برایشان سخت و مشکل است. اگر کودکان در کنار بزرگسالانی با قوانین مختلف و شیوه های مختلف تربیتی قرار بگیرند، مشکلی پیش نمی آید. قوانین و دستورات خوب هستند، اما وقتی تعداد آن ها زیاد می شوند می تواند مخرب باشد. سعی کنید قوانین ساده را انتخاب کنید و مهمترین آن ها را که می خواهید کودکتان به خاطر بسپارد در لیست خود قرار دهید. لیست خود را به عنوان قوانین خانواده در جایی از خانه قرار دهید که قابل مراجعه کردن باشد.
