اتاق خواب، اولین نردبان استقلال کودک
کارگروه فرهنگی پرتال جامع و تخصصی کودک: نوزادان در ماه های نخست تولد نیازهای ویژه ای دارند که مسئولیت تامین آن بر عهده مادر است. به همین دلیل ضرورت دارد نوزاد از هنگام تولد چند ماهی اوقات خود را در کنار مادر سپری کند اما مسلماً این مدت محدود است و کودک باید در این حوزه نیز استقلال لازم را به دست آورد.
پژوهش های انجام شده در این حوزه، نشان داده است که هر چه جدا کردن محل خواب کودک در سن پایین تری انجام شود این فرآیند با آسایش بیشتر و دشواری های کم تر همراه خواهد بود. از این رو، معمولاً بهترین زمان توصیه شده، پیش از ۲ سالگی است البته معمولاً در سال اول تولد، به علت احتمال روی دادن "نشانگان مرگ ناگهانی نوزاد" روش صحیح تر آن است که نوزاد در کنار مکان استراحت مادر اما در تختی جداگانه و با فاصله باشد تا مادر بتواند ضمن نظارت بر تنفس و دمای بدن فرزندش نیازهای او را نیز بر طرف سازد.
بین یک تا دوسالگی، کودک در شرایط مناسب تری نسبت به گذشته قرار دارد، در این زمان کودک آن قدر توانایی هایش بهبود یافته است که می تواند، مادر خود را از نیازهای اولیه مانند گرسنگی مطلع سازد و حتی اندکی تاخیر در رفع این نیازها را تحمل کند؛ بنابراین چنانچه اندکی دورتر از مادر باشد می تواند چند دقیقه ای منتظر بماند تا مادر، خود را به او برساند. همچنین در این سن کودک به طور طبیعی هنوز به مرحله ای نرسیده است که ترس از تاریکی یا تنهایی در هنگام خواب برایش رنج آور باشد و زمانی که خسته است می توان او را به اتاق دیگری انتقال داد و در آن مکان شرایط خواب را برایش فراهم کرد. با این حال راهکارهایی وجود دارد که می تواند مورد استفاده والدین قرار گیرد:
* اتاق کودک را به مکان مطلوبی برای او تبدیل کنید مثلاً از اسباب بازی هایی که به آن ها علاقه نشان می دهد استفاده کنید.
* اتاق کودک باید از نور کافی برخوردار باشد تا او بتواند با اطمینان و بدون ترس به اتاقش رفت و آمد کند.
* او را به اتاقش ببرید و قسمت های مختلف آن را نشانش دهید اگر در فضای اتاق کمد وجود دارد یا قسمتی هست که از دید او دور است آن مکان را به او نشان دهید تا نسبت به فضای اتاق آشنایی کاملی پیدا کند.
* هرگاه می خواهید برای کودک کتاب بخوانید یا با او بازی کنید به اتاق او بروید و در آن جا این فعالیت ها را انجام دهید تا نسبت به اتاقش دیدگاه مثبتی پیدا کند.
* در کلام خود دقت کنید اتاق را به محیطی که او را از خانواده دور می کند تبدیل نکنید مثلاً دایم نگویید: " برو تو اتاقت من باید آشپزی کنم" همچنین با تحکم او را وادار به این کار نکنید به عنوان نمونه نباید گفت: "همین الان باید بروی توی اتاق در غیر این صورت دیگر دوستت ندارم".
* برای کودکان بالاتر از ۳ سال می توانید از جدول امتیاز دهی استفاده کنید و به ازای هر شب که در اتاقش بخوابد یک ستاره در جدول اضافه کنید و در مقابل هر ۵ ستاره یک پاداش از پیش تعیین شده به او بدهید.
* گاه مادران با رعایت نکردن قوانینی که خود وضع کرده اند باعث می شوند کودکان به قانون های آنان پایبند نباشند بنابراین در روشی که در پیش می گیرید قاطعانه اما همراه با محبت و مهربانی رفتار کنید و ثبات داشته باشید.
* طبیعی است که کودک اندکی در مقابل تغییر مکان مقاومت کند. اگر بر مالکیت داشتن او بر اتاق تاکید کنید و به این احساس مالکیت احترام بگذارید او گرایش بیشتری به این تغییر نشان خواهد داد.
* صبور بودن را به خاطر داشته باشید فرزند شما زمانی این کار را انجام خواهد داد که شما با شکیبایی مادرانه خود او را به این مرحله از استقلال برسانید .
* در برخی مواقع گاه این خود مادران هستند که به کودکان وابسته اند اگر مادری از دوری موقت و شبانه کودک برای خوابیدن دچار اضطراب مفرط می شود، بهتر است برای پیش گیری از مشکلات آینده از مشاوره با یک روان شناس بهره مند شود.|زهرا حسین زاده ملکی (روان شناس)
