دوران خردسالی، بهترین زمان برای آموزش مسؤولیت پذیری است؛ چرا که کودک به طور فطری به کار و فعالیت علاقه دارد و برایش لذت بخش است و احساس مهم بودن را در او بر می انگیزد. افزون بر این، روحیة استقلال طلبی و خود اتکایی کودک می تواند والدین را در این امر کمک کند.
شما می توانید با توجه به سن فرزند خود، اموری را به او وا گذارید تا به مرور به انجام کارهای شخصی و انجام مسؤولیت های واگذار شده عادت کند.
کودکان نوپا به جمع و جور کردن لباس ها، قرار دادن لباس های کثیف در سبد مخصوص، ریختن زباله ها در سطل زباله و ... علاقه دارند.
کودکان 2 ساله می توانند جوراب ها را جفت، و لباس ها را مرتب کنند. کودکان 3 و 4 ساله دوست دارند غذایشان را خودشان بخورند و لباس ها و کفش هایشان را خود بپوشند.
کودکان 5 ساله مایلند میز غذا یا سفره را بچینند؛ کشوها و رختخواب را مرتب کنند؛ البته مقصود از چیدن میز یا سفره، حمل و نقل ظرف های داغ غذا یا اشیای خطرناک مانند چاقو یا ظرف های قابل شکستن نیست.
کودکان 6 ساله دوست دارند و می توانند نیازمندی های اولیه منزل (نان، سبزی، ماست و ...) را با فرض مصونیت از خطرها بخرند.
کودکان سنین بالاتر، شیفتة پذیرش مسؤولیت های مهم تر هستند. اموری از قبیل تعمیر وسایل، محاسبة سندها، شست و شوی ماشین، بازنویسی مطالبگ، تصحیح ورقه و ... و آشپزی و خیاطی (دختران)، در ایجاد روحیة مسؤولیت پذیری آنان بسیار موثر است.
برای ایجاد این روحیه در کودکان، بکوشید امور را به صورت جهت دار و در محدودة خاص به آنان واگذارید. واگذاری امور به صورت پراکنده، مطلوب نیست.
