مطالعات انجام شده در مورد حسادت کودکان نشان می‌دهد که حسادت یک واکنش عاطفی بسیار رایج است که معمولاً با تولد فرزند دیگر در خانواده، در بین کودکان 2 تا 5 ساله دیده می‌شود و این حالت در کودکان اول بیش‌تر مشهود است. از آن جا که فرزند اول مدت‌ها از محبت و مواظبت پدر و مادر به تنهایی برخوردار بوده، بروز واکنش حسد در او بیش‌تر است. معمولاً برای پیش‌گیری از حسادت، سعی می‌شود او را از قبل آماده‌ی ورود نوزاد جدید کنند، اما از این عمل نتیجه‌ی چندان مطلوبی به دست نمی‌آید، چون کودکان نمی‌توانند ماهیت چنین رویدادی را درک کنند.
در حدود پنج و شش سالگی، علایق کودکان به خارج از خانه گسترش می‌یابد و حسادت نسبت به اعضای خانواده کاسته شده و به بیرون از خانه به هم‌کلاسی‌ها و به خصوص آنان که نسبت به او برتری دارند، کشیده می‌شود. مثلاً چنان چه معلم به یک یا چند دانش‌آموز توجه ویژه‌ای داشته باشد، حسادت زیادی را در دیگر دانش‌آموزان شعله‌ور می‌کند.
دو عامل مهم تولد کودک دوم و مقایسه میان فرزندان از عوامل مهم حسادت در کودکان هستند:
1ـ تولد کودک دوم: فرزندان اول خانواده، قبل از تولد کودک دوم، بیش‌تر توجه و محبت پدر و مادر را دریافت می‌کنند. اما به محض ورود کودک دوم به خانواده، آن‌ها مقداری از محبت و توجه والدین را از دست می‌دهند که این برای کودکان خوشایند نیست. خصوصاً اگر در سن سه تا پنج سالگی باشند. بنابراین به والدین توصیه می‌شود که قبل از تولد فرزند دوم، تمام مسائل را برای کودک اول توضیح دهند و اثرات مثبت برادر یا خواهر داشتن و اثرات منفی تنهایی را برایش بیان کنند. از طرف دیگر بعد از تولد فرزند دوم، این مسئله را رعایت کنند که تمام توجه عطف به بچه‌ی دوم نشود و در تمام کارها از بچه‌ی اول کمک گرفته شود و آن را در بزرگ کردن بچه دخیل نمایند. هم‌چنین تا آن‌جا که امکان دارد از وسایل کودک اول برای فرزند دوم استفاده نشود، مگر آن که بهتر از آن و جدیدتر را برای او خریداری کنند.
2ـ مقایسه‌ی فرزندان با هم: هر فردی دارای توانایی‌ها و استعداد خاص خود است و همه‌ی انسان‌ها با هم متفاوتند. یک کودک ممکن است در زمینه‌های خاصی پیش‌رفت چشم‌گیری داشته باشد و کودکی دیگر در آن حد، استعداد از خود نشان ندهد. والدین باید بدانند که کودکان با هم متفاوتند و اگر دوست دارند فرزندشان به حسادت مبتلا نشود، هرگز آن‌ها را با هم مقایسه نکنند و بهتر است هر کدام از آن‌ها را براساس توانایی‌ها و استعدادهای خاص خودشان تشویق کنند و از سرزنش و مقایسه‌ی آن‌ها با هم خودداری نمایند، در غیر این صورت حس خشم و حسادت را در آن‌ها به وجود می‌آورند.
درمان
روش‌های مختلفی برای پیش‌گیری و درمان حسادت وجود داردکه: با توجه به شناخت علل باید از روش‌های پیش‌گیری و درمان صحیح استفاده کرد. آگاه کردن کودک از این که مورد توجه و محبت والدین قرار دارد، رعایت عدالت و انصاف در روابط، محبت به کودک وقتی که تنهاست، ایجاد زمینه‌ی اعتماد و توجه، سپردن کودک کوچک‌تر به کودک بزرگ‌تر و کمک گرفتن از او در امر مراقبت و نگه‌داری از کودک کوچک‌تر، کمک به کودک برای برون‌ریزی احساسات، مطلع ساختن کودک از تولد نوزاد از مدتی قبل، قصه‌گویی مادر برای کودک و تسلی دادن او، استفاده از نقاشی و بازی، افزایش اعتماد به نفس کودک، عدم دخالت والدین در دعواهای کودکان، ایجاد روابط مطلوب خانوادگی و تقویت روحیه‌ی هم‌کاری و مشارکت در خانه و مدرسه از جمله روش‌های موثر در پیش‌گیری و درمان حسادت است.
علاوه بر موارد فوق لازم است موارد زیر نیز رعایت شوند:
ـ کودک را به دلیل حسادت، مورد سرزنش و ملامت قرار ندهید.
ـ با او هم‌دردی و هم‌دلی داشته باشید و با برخوردهای حساب شده برای رفع علل حسادت بکوشید.
ـ از تنبیه و سخت‌گیری‌های زیاد که موجب دشمنی، کینه‌توزی و ایجاد عقده در کودکان می‌شود، خودداری کنید.
ـ در تربیت و برخوردهای خود با کودکان و فرزندانتان، هماهنگ باشید و هرگز آن‌ها را با هم مقایسه نکنید.
ـ همواره عدالت و مساوات را رعایت کنید و در بین فرزندانتان توجه و محبت را عادلانه تقسیم کنید.
ـ گاهی اوقات به علت رعایت شرایط و مقتضیات سنی و جنسی فرزندان ممکن است به ظاهر تبعیض‌هایی به وجود آید، لازم است با نهایت دقت علل این گونه تبعیض‌ها را با آن‌ها در میان بگذارید و به آن‌ها بفهمانید که این تفاوت برخورد به خاطر تبعیض و بی‌عدالتی نیست.
ـ به لحاظ ساختار و ماهیت روحی، روانی و عاطفی متفاوت دختران نسبت به پسران، با رعایت ظرافت و درایت کافی، اولویت توجه‌تان را به آن‌ها اختصاص دهید. چنان چه در روایت معصومین (علیهم‌السلام) آمده‌است که هنگام بازگشت از سفر قبل از همه به دختران‌تان هدیه بدهید.
ـ نقاط مثبت و ارزشمند شخصیت کودک حسود را به او متذکر و یادآور شوید و او را از این طریق تقویت نمایید، به طوری که احساس حقارت نکند.
ـ اگر خودتان حسادت می‌کنید لطفاً به این کار خاتمه دهید، زیرا گاهی اوقات علت رفتار کودکان شما، خود شما هستید و آن‌ها شما را الگو قرار می‌دهند.
ـ از کودکان نخواهید که وسایل‌شان را در اختیار کودکان دیگر قرار دهند، بلکه اجازه دهید خود او با میل و رغبت این کار را انجام دهد.
ـ با کمک گرفتن از خداوند متعال و تربیت دینی و مذهبی، دریای دوستی و محبت، نوع‌دوستی و خیرخواهی، صفا و صمیمیت را در روح و جان فرزندانتان روانه سازید و در این راه از قصه‌ها و داستان‌های پندآموز کمک بگیرید و در آخر از برچسب زدن بی‌مورد و بی‌اساس به فرزندانتان(مثلاً تو حسودی و یا تو خسیسی) خودداری کنید
