حسادت
مسأله حسادت کودکان را امرى ناچیز بحساب نیاورید. حسادت مىتواند موجد عوارض کوچک و بزرگ بسیارى باشد. طفلى که بعلت حسادت ذهن و فکرى مشغول دارد گاهى آنچنان مأیوس مىشود که دست از کار و تلاش کشیده و سرگرم اندیشه درباره سرنوشت خود و کیفیت عمل و تصمیمگیرى درباره حسادت مىشود.
کمبود محبت
گاهى ممکن است کودک تنبل و تنپرور شود بدانخاطر که احساس کند والدین او را به واقع دوست ندارند و یا او مورد علاقه والدینش نیست. کودکانى که از این بابت کمبود داشته باشند فکرى به خود مشغول دارند و این امر آنها را از فعالیت طبیعى خود باز مىدارد، طرز فکرشان این مىشود که چرا کار کنند و براى که کار کنند...
انتقام
تنبلى در مواردى حاکى از نوعى انتقامگیرى است. گاهى او تنبلى مىکند تا بنظر خود از والدین که خواسته او را برآورده نکردهاند انتقام بگیرد و این امر در کودکان خردسال بیشتر است. و زمانى ممکن است انتقال متوجه خودشان باشد مثلاً بخاطر گناهى که مرتکب شدهاند. و این را وسیلهاى براى کینهتوزى قرار مىدهند.
ترسها
کودکان ترسو ممکن است در مواردى بیشتر کار و تلاش کنند تا مورد تنبیه قرار نگیرند و زمانى هم ممکن است ترسشان شدید باشد و چندان او را بخود مشغول دارد که دست از کار و تلاش بکشند و همه فکر و ذهن آنان متوجه آن امر باشد و طبیعى است که راه غلبه بر تنبلى جبران ترس است.
اضطراب
بهمین گونه است مسأله اضطراب. با این تفاوت که اضطراب ترسى است با ریشههاى ناپیدا. سبب مىشود که قرار و آرام سلب شود. نتواند بنشیند، بایستد و یا قرار و استقرار پیدا کند و یا تمرکز فکرى داشته باشد.
حساسیتها
گاهى کودکى راجع به امرى و مسألهاى حساسیت پیدا مىکند و آن امر ذهن او را مشغول داشته، هیجانش را به جوش مىآورد. طبیعى است مادامى که او در حساسیت و هیجان باشد دچار حالت شکنندگى است و در امر کار و تلاش راکد است.
به رخ کشیدنها
مقایسه کردن کودک و به رخ کشیدن نقاط ضعف او اگرچه در مواردى ممکن است سبب حرکت و تلاشى جدید گردد. ولى گاهى براى کودکان حساس بویژه آنها که امکان رشد و پیشرفت ندارند ممکن است سبب ناراحتى و نومیدى و سرخوردگى گردد و از کار و تلاش عادى بازشان دارد.
سرکوفتها
کودکانى که از والدین خود بطور مداوم سرکوفت مىشنوند و سرزنش و تحقیر بسیار مىبیند گاهى از این وضع به جان آمده و بدنبال سیاهى مىروند که دیگر رنگى بالاتر از آن نباشد. کار و تلاش خود را رها مىکنند تا هرچه شد بشود و این خود مىتواند عاملى براى تنبلى باشد.
نازپروردگى
کودکانى که بدلایل عاطفى لوس و ناز پرورده بار آمدهاند در مواردى ممکن است از تنبلى و تنپرورى سردرآورندو ما در این مورد در بحث قبلى هم سخن گفتهایم.
احساس زائدبودن
برخى از کودکان ممکن است در محیط خانواده خود بهرعلتى پذیرفته نشده و احساس زائدبودن کنند مثل کودکى که بعلت جنسیت مورد قبول نیست و در خانواده کنار ناپدرى یا نامادرى است و خود را سربار احساس مىکند همه فکر و علقه او متوجه این امر است که خود را جا بیندازد و از کار و تلاش باز مىماند.