دکتر حیدر اسلامی گفت: افراط و تفریط در هر کاری پیامدها و زیانهایی دارد که در بحث حمایت از کودک نیز میتواند پیامدهایی نامطلوبی در بر داشته باشد.
وی افزود: اظهار محبت و حمایت تاثیر سازندهای در رشد کودک دارد ولی وقتی صحبت از افراط در حمایت از کودک میکنیم یعنی جایی که لازم به حمایت نبوده ولی کودک حمایت شده است.
وی ادامه داد: یکی از عواطف خیلی مهم اعتماد به نفس، عزت نفس و محبت است به عنوان مثال در مورد اعتماد به نفس اگر توجه بیش از حد به کودک شود و اجازه داده نشود کودک مشکلات را درک کرده و با آنها مواجه شود، این امر باعث میشود کودک ترسو، وابسته و فاقد اعتماد به نفس باشد.
وی در مورد نقش حمایت عاطفی افراطی در اعتماد به نفس کودک گفت: اگر محبت بیاندازه و نابجا باشد مانند این است که بیش از اندازه به گل و گیاه آب داده شود که زیانبار و مانع رشد طبیعی گل و گیاه میشود.
این استادیار دانشگاه افزود: به عنوان مثال اگر در جایی کودک خطایی انجام داده و باید مورد مواخذه واقع شود و در این زمان مورد حمایت و محبت قرار گیرد این کودک خودشیفته، نازپرورده و خودخواه بار خواهد آمد و در آینده قادر به محبت به دیگران نخواهد بود و از همه کس بدون چون و چرا انتظار محبت دارد و طبیعی است محبتی از همسالان، مربیان و سایر افراد غریبه دریافت نمیکند و دچار سرخوردگی، طرد اجتماعی، افسردگی و پرخاشگری میشود.
وی با اشاره به اینکه نظارت از مسائل تربیتی کودک است، گفت: نظارت به معنای توجه، رسیدگی، مراقبت، مواظبت، همراهی و حمایت منطقی است و چنانچه نظارت منطقی و اصولی باشد باعث کسب حداکثر نتیجه خواهد شد.
دکتر اسلامی اضافه کرد: با اطمینان میتوان گفت پیامدهای تربیتی نادرست از قبیل افت تحصیلی، تنبلی، خلافکاری و بزهکاری و همه مشکلاتی که در رفتارهای دیگران وجود دارد نتیجه عدم نظارت یا نظارت نادرست میتواند باشد.
وی ادامه داد: بعضی از کودکان خود ناظر هستند ولی بعضی از کودکان نیاز به نظارت دیگران دارند، بعضی نظارت پذیر و برخی دیگر نظارت گریز هستند البته این صفات بیشتر اکتسابی است بدین معنا که خانوادهها بر رشد و ترببت فرزند خود نظارت دارند و فرزندانی نظارت پذیر و خودناظر پرورش میدهند و خانوادهای آشفته، بیتفاوت و ناآگاه، فرزندانی نظارت گریز و دیگر ناظر میپرورانند.
وی گفت: در نظارت شرط اول این است که والدین با ویژگیهای کودک آشنا باشند و بدانند چه میخواهند و چگونه باید به آن هدف برسند. به طور مثال اگر والدین به موفقیت فرزندشان در زمینه تحصیل علاقه دارند باید بدانند راههای پرورش افزایش انگیزه تحصیلی چیست و با نظارت کافی و مناسب این ویژگی را در فرزندشان بپرورانند.
وی همچنین گفت: نکته دیگر در مورد نظارت این است که لازم است از علمهای نظارتی متفاوتی استفاده کنیم که به یک نظام نظارتی علمی و کامل برسیم.
این روانشناس سلامت تصریح کرد: مطمئنا در نظام هستی هیچ چیز شانسی و تصادفی نیست به عنوان مثال شما اگر دانشمندی را ملاحظه میکنید برای تربیت او سالها چندین نفر آگاهانه و دلسوزانه تلاش کردهاند و اگر فردی بزهکار باشد قصورهای نظارتی در دوران رشدش اتفاق افتاده است.
وی افزود: اولا هر چقدر سن پایینتر باشد به نظارت بیشتری نیاز است؛ کودک یک ساله به نظارت لحظه به لحظه و کامل ولی یک نوجوان به نظارت کمتری نیاز دارد. از سوی دیگر هر قدر فرد مشکلات بیشتری داشته باشد مسلما به نظارت بیشتری نیاز دارد.
وی گفت: موضوع نظارت پیچیده است چرا که والدین در آن باید از متخصصان استفاده کنند و برای نظارت والدین، مربیان، بستگان و همسالان به همراه یک روانشناس باید تصمیم گیری کنند. ضمن اینکه استفاده از خدمات روانشناس برای یک نظارت سالم بسیار ضروری است.
این روانشناس سلامت در پایان یادآور شد: همه افراد در همه سنین و هر فرصتی چه سالم و چه نابهنجار به نظارت نیاز دارند چرا که باعث حل مشکلات آنها، پیشگیری از بوجود آمدن مشکل و فراهم ساختن بالندگی و رشد آنها میشود