بهداشت فردی و روانی در مهد کودک
امروزه مهد کودک نهادی است که برخی کودکان پس از خانواده به عنوان اولین نهاد اجتماعی تجربه می کند. این تجربه می تواند امری بسیار موثر و سازنده برای کودکان تا سن شش سالگی باشد. همان طور که می دانیم تقریبا هفتاد درصد از شخصیت کودک تا سن شش سالگی شکل می گیرد، بنابر این بدیهی است که چه نقش مهمی بر عهده¬ی مهد های کودک می باشد. مهد کودک می بایست محیط امن عاطفی و روانی و در عین حال مکانی برای پرورش جسم سالم و استعداد های بالقوه¬ی کودک باشد. این امر تحقق نمی یابد مگر این که اصول و چارچوب های مشخص و مدونی سر لوحه¬ی کار قرار گیرد. این اصول می بایست شامل ضوا بطی مبنی بر بهداشت محیط مهد کودک، بهداشت روانی و فردی ، و ارائه¬ی آموزش های مطابق با مراحل رشدی و شرائط اجتماعی کودکان باشد. اگر کودک در محیطی که تمامی این اصول همانند یک چرخه دست در دست یکدیگر باشند، رشدو پرورش یابد گا م های درست و محکمی را برای داشتن آینده¬ ای درخشان برداشته است. چنین کودکی است که می تواند فردی موثر در زندگی خود و اطرافیان اش باشد و سبب توسعه در جامعه¬ی خویش باشد. حال با توجه به اهمیت کار مهد های کودک ، می بایست نکاتی چند اما کلیدی را به عنوان افرادی که رسالت کار با کودک در مهد های کودک داریم به خاطر بسپاریم.
در ابتدا محیط مهد کودک از نظر فیزیکی می بایست دارای شرائط و ویژگی هایی خاص برای حضور کودکان باشد. رعایت موازین بهداشتی که از سوی سازمان بهزیستی و وزارت بهداشت و آموزش پزشکی ارائه شده است می تواند به تحقق این امر جامه¬ی عمل بپوشاند. کلیه¬ی اصول ایمنی باید در چنین محیطی مد نظر قرار گرفته شود. همیشه می بایست این مساله را در نظر گرفت که کودکان را خطراتی در محیط تهدید می کند که گاهی اوقات از نظر بزرگسالان پنهان می ماند. تمامی این راههای تهدید جسمانی می بایست در محیط مهد کودک به حد اقل برسد. دیوار ها و لبه های تیز، پلکان ، وسائل بازی ، لوازم کمک آموزشی، سرویس های بهداشتی و ظروف مورد استفاده می بایست به گونه ای ایمن سازی و انتخاب شوند که کمترین میزان خطرآفرینی را را برای کودکان به همراه داشته باشد. پاکسازی محیط و دفع صحیح و بهداشتی زباله ها نیز نقش بسیار مهمی در تامین سلامت کودکان دارد. مراقبین کودک نیز می بایست از شرائط مطلوب جسمی و روانی برخوردار باشند تا بتوانند نقش خود را به طور صحیح در این چرخه¬ی آموزشی و پرورشی ایفا کنند.
نکته¬ی دیگر این است که کودک می بایست در محیطی شکل کیرد که کمترین میزان استرس و اضطراب را برایش داشته باشد. ایجاد رقابت های بی مورد و ناسالم یکی از این موارد اضطراب زا در محیط مهد های کودک است . به هیچ وجه کودکان نباید با یکدیگر مقایسه شوند و هر کودک می بایست تنها با شرایط قبلی خودش مقایسه شود. مهد کودک می بایست محیطی باشد که کودک رابطه¬ی برنده برنده را تجربه کند و سر لوحه¬ی زندگی خودش قرار دهد که در این صورت است که می تواند گامی موثر در توسعه¬ی جامعه¬ی خود بر دارد. آموزش مهارت های ارتباطی امر مهم دیگری است که نباید نادیده گرفته شوند. بدیهی است که رفتار مطلوب و اصولی کارکنان مهد کودک با کودکان می بایست در درجه¬ی اول اهمیت در نظر گرفته شود.امر مهم دیگر در تامین بهداشت فردی کودک در مهد کودک ایجاد عادات صحیح است. کودکان می بایست با انجام حرکات بدنی و آشنایی با ورزش های مختلف تشویق به قرار دادن ورزش در برنامه¬ی روزانه¬ی خود شوند. این امر باید به گونه¬ای به کودک ارائه شود که شادی و نشاط رابرای کودک به ارمغان آورد و نه خستگی و دلزدگی. با توجه به شرایط جسمانی کودک می بایست برنامه¬ی ورزشی مناسب برای وی در نظر گرفته شود. ا ز دیگر عادات صحیح باید به ایجاد عادات صحیح غذایی اشاره کرد. کودکان به هیچ عنوان نباید در مهد کودک از تغذیه¬ی صنعتی استفاده کنند. مراقبین مهد کودک باید کودکان را با مواد غذایی سالم و سنتی کشور خودمان آشنا کنند. خشکبار، لبنیات، میوه ها و سبزیجات، نان و غلات و پروتئین ها می بایست در سبد غذایی روزانه¬ی کودکان با توجه به میزان نیازشان طبق نظر کازشناسان تغذیه قرار گیرد. البته بدیهی است که نحو¬¬ه¬ی طبخ و سرو غذا نیز بسیار مهم و تعین کننده می باشد. در این حین رسیدگی به بهداشت دهان و دندان و دست ها نیز از اهمیت خاصی برخوردارند.
نکته¬ی مهم دیگری که قبل هم به اختصار اشاره شد این است که کودکان با توجه به مراحل رشدی خود می بایست در معرض آموزش های مختلف علمی ، مهارتی و عملی قرار کیرند. این امر موجب می شود که کودکان نه تنها بهره¬ی کافی را از حضور در مهد کودک ببرند بلکه دچار اضطراب و استرس های ناشی از عدم رعایت این امر نشوند. با رعایت موارد فوق و چند نکته¬ی کلیدی دیگر که در جایگاه تخصصی آموزش قابل بررسی می باشند می توان مهد کودک را مکانی برای پرورش و تربیت افرادی سالم از نظر جسمانی و روانی و همچنین موثر در پیش برد جوامع بشری تبدیل کرد و نه تنها مکانی برای نگهداری کودکان. به امید روزی که همه¬ی ما مراقبین کودک به ارزش واقعی این رسالت مهم پی ببریم و سعی در بهبود کار با ارزش و انسان ساز خود داشته باشیم.
