تربیت عاطفی مقدمه ای برای شکوفایی
آموزش به کودکان از سنین خاصی آغاز نمی‌شود، منشأ تربیت را مرتبط به پیش از تولد و زمان جنینی است. اندیشه، کردار و گفتار والدین در هر مقطعی از زندگی فرزندان از اهمیت به سزایی برخوردار است، به نحوی که این تأثیرگذاری را در زمان جنینی و بارداری مادر نیز نمی‌توان نادیده گرفت. اگر والدین از ابتدا راه را به خوبی پیموده باشند می‌توانند در سنین خاصی تربیت گفتاری را نیز آغاز کنند.
تربیت گفتاری نیز باید از شرایط خاصی برخوردار باشد و زبان والدین از نوعی سرمایه فرهنگی بهره‌مند بوده و انرژی عاطفی خرج شود.
امروز دسترسی فرزندان به اطلاعات به واسطه جهانی شدن ارتباطات بسیار وسیع تر از والدین است در این راستا باید آموزش‌های والدین بسیار به روز و با بهره‌مندی از ابزار جذاب انتقال داده شود. سرمایه فرهنگی والدین آگاهی و اطلاعات بالا و مجهز شدن به بهترین و جذاب ترین ابزار برای انتقال مطلب است.
اگر والدین به سبک زمان کودکی خود و رفتار والدینشان با فرزند خود رفتار کنند و از مقتضیات زمانی و شرایط روحی وی بی خبر باشند مسلما نخواهند توانست به انرژی عاطفی مطلوبی که پایه و اساس یک ارتباط موفق است دست پیدا کنند.
امام علی (ع) در زمینه میفرمایند: «فرزند زمانه خویشتن باش»
عامل بودن والدین به اخلاقیات یکی از مهم ترین عوامل تأثیرپذیری فرزندان است در برخی موارد مشاهده می‌شود که خانواده متخلق به آموزه‌های دینی از فرزندانی برخوردار است که وابستگی و باور عمیقی نسبت به آموزه‌های دین پیدا نکرده‌اند. دلیل این مهم را باید در نوع پذیریش دینی والدین یافت.
بارز نمودن و شکوفاسازی توانمندی های عاطفی در میان همسران، نه تنها ارتباط میان آن دو را در سطوح مختلف سامان می دهد، بلکه به ارتقاء و سالم سازی روابط با دیگران، از جمله خدا و نیز جوّ خانوادگی سالم تر برای دوری از تنش و درگیری و پرورش فطرت و توانمندی های سرشتی فرزندان به سوی خوبی و خیر باشد.
به بیان دیگر، پدر و مادر در جایگاه محوریترین عنصر تعاملات خانوادگی، وقتی التزام اساسی به آموزه های اخلاقی، ارزشی، دینی و عاطفی در روابط همسری داشته باشند، می توانند الگوی مقبول و ارزندهای برای انتقال مفاهیم و آموزه های نظام ارزشی جهانی، انسانی، فرازمانی و فرامکانی دین اسلام به فرزندان خویش باشند و شخصیت و هویت وجودی آنان را پایه ریزی کنند.
البته برای نیل به این کار مهم، والدینی موفق اند که بتوانند به امور ذیر بپردازند:
بینش ها و باورهای دینی، تربیتی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی خودشان را همسو کنند؛
در ارتباط متقابل خود با همسر، همواره احترام همدیگر را حفظ کنند؛
هنگام سخن گفتن، با لحنى محبت آمیز و با نیتى خیرخواهانه وارد شوند؛
اشکال ها و انتقادها را دور از حضور فرزندان بازگو و حل و فصل کنند، به گونه ای که شخصیت و عزت نفس فرد، همواره حفظ شود؛
نگرش نعمتی به یکدیگر دارند؛
همدیگر را به بهترین نام و لقب خطاب کنند؛
اوقات خوش خانه را با سخنان و گفتارى که سبب رشد و تعالى شخصیت خود و فرزندان شود، صرف کنند؛
حقوق یکدیگر را کاملاً رعایت کنند تا امنیت روانی برایشان فراهم شود؛
از اسوه بودن خودشان برای فرزندان، با ارائه رفتارهای سالم و منطبق با معیارهای دینی محافظت کنند.
با توجه به نقش گسترده عوامل گوناگون در تربیت عاطفی فرزندان، پیشنهاد می شود تا محققان، کارشناسان و متولیان امور فرهنگی ـ تربیتی و مشاوران خانواده نحوه توانمندسازی خانواده ها و تجهیز آنان به این عوامل و چگونگی به کارگیری آن ها را پژوهش کنند و سیاست های پژوهشی و جهتگیری های علمی، فکری و روانشناختی را متوجه چگونگی تشکیل پایایی و پویایی روابط مطلوب عاطفی خانواده کنند تا والدین برای تربیت عاطفی و پرورش نسلی فرهیخته و فرزندانی کارآمد و مسئول آمادگی کافی پیدا کنند.
