در جواب کودکان که میپرسند خدا کیست وچگونه به وجود آمده چه بگوئیم ؟
کودکی6 ساله است که میپرسد خدا کیه از کجا اومده و ما را چگونه آفریده چه پاسخی بدهیم؟
پاسخ:
مفهوم خدا و سوالات پیرامون آن همگام با رشد شناختی کودکان شکل می گیرد و کودکان معمولا بسته به توانایی های ذهنی و هوشی متفاوتشان سوالاتی از این قبیل می پرسند. این قبیل سوالات در هر دوره سنی دارای ویژگی های انحصاری خود است. بنابراین لازم است در هر دوره بنا به تناسب خصوصیات ذهنی و شناختی به فرزندان مان آموزش های دینی را ارائه داده و از طرح عقاید پیچیده و مشکل برای آن ها خودداری کنیم، چرا که قادر به درک آن نبوده و چه بسا موجب بدفهمی و گریز آن ها از دین شود.
بر این اساس از آن جا که کودکان یا نوجوانان ذهن محدودی داشته و نسبت به مفاهیم انتزاعی ذهنی و منطقی کم تر رغبت و علاقه نشان می دهند، تصور موجودی فرا مادی و غیر جسم برای آن ها غیر ممکن و یا مشکل است. خدا را با اشیای موجود در اطراف خود مقایسه کرده و از خدا آن چیزی را می پذیرد که متناسب با خواسته های او و مبتنی بر مشاهدات، تجارب و یافته های شخصی اوست.
به همین جهت بهترین شیوه استفاده از تشبیه و بیان صفات و ویژگی های خدا از طریق مثال های متعدد و یا داستان است، مثلاً استفاده از موجودی مثل هوا برای گستردگی وجود خدا و یا تشبیه خدا به محبت، گرسنگی برای غیر قابل رویت بودن خدا و... بهتر است طرح بسیاری از مسائل اعتقادی تا دوره تفکر صوری به تأخیر افتاده تا کودک یا نوجوان به دلیل افزایش توانمندی های ذهنی و شناختی، مسائل اعتقادی را در وقات مناسب از روی تفکر و تدبر و تأمل بپذیرد.
با همین شیوه می توان در خصوص سایر موضوعات وارد پاسخ شد و تا حد ممکن بدون ورود در مباحث سخت و تخیل برانگیز پاسخی اجمالی به این قبیل پرسش ها داد و در کل بدون ورود به برخی جزییات و دقت های عقلی باید نکات کلی معرفتی مانند آنکه خدا با ما آدم ها فرق دارد و خانه نمی خواهد و نمی خوابد و همه چیز را می بیند و ... را با زبانی ساده آموزش داد.
توجه داشته باشید سوالات مشکل، لزوماً پاسخ های مشکل طلب نمی کنند. مطمئناً برای این گونه سوالات جواب های ساده ای وجود دارد که می توانید با دقت و یا با مراجعه به برخی منابع به آن برسید؛ در این خصوص می توانید از کتب زیر نیز استفاده کنید:
1- خدا و قصه هایش ،اثر حجت الاسلام غلامرضا ابهری، چ بهار دل ها.
2- خداشناسی قرآنی کودکان، پاسخ به 40 پرسش کودکان و نوجوانان درباره خدا، اثر غلامرضا حیدری ابهری، چ جمال.
3- بچه رو بذار توی گهواره خدا (روان شناسی تربیت معنوی کودک) مهری رحمانی و حمیده رستمی، چ نسل نواندیش.
