top
راه های آشنایی کودکان و نوجوانان و آشنا ساختن آنان با امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) چیست؟

راه های آشنایی کودکان و نوجوانان و آشنا ساختن آنان با امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) چیست؟

کارگروه تربیتی پرتال جامع و تخصصی کودک: درخصوص آشنایی کودکان با فرهنگ مهدویت و امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) می توان از عواملی که در روان شناسی تربیتی از آن سخن به میان آمده، استفاده کرد. البته با توجه به این نکته که مخاطبان ما در این مورد کودکان و نوجوانان هستند، از این رو شیوه های مورد استفاده باید متناسب با ظرفیت، قابلیت فهم و پذیرش کودکان و نوجوانان باشد

راه های آشنایی کودکان و نوجوانان و آشنا ساختن آنان با امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) چیست؟

راه های آشنایی کودکان و نوجوانان و آشنا ساختن آنان با امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) چیست؟

 

درخصوص آشنایی کودکان با فرهنگ مهدویت و امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) می توان از عواملی که در روان شناسی تربیتی از آن سخن به میان آمده، استفاده کرد. البته با توجه به این نکته که مخاطبان ما در این مورد کودکان و نوجوانان هستند، از این رو شیوه های مورد استفاده باید متناسب با ظرفیت، قابلیت فهم و پذیرش کودکان و نوجوانان باشد.

این برنامه  ها به صورت برنامه ریزی شده توسط مسئولان نظام اسلامی، در سطح مدرسه و اجتماع و به صورت خود جوش و از سر ایمان و اعتقاد در سطح خانواده باید به اجرا در آیند.(1)

آ) محیط خانه (خانواده)

بی تردید نقش والدین و خانواده در تربیت کودکان و نوجوانان نقش بنیادی و مهمی است، زیرا کودکان آینه تمام نمای اعتقادات، باورها، ارزش ها، ایمان و تربیت والدین و بزرگ ترهای خانواده هستند و براساس نظام فکری و عملی خانواده تربیت می شوند. آن ها با آن چه در محیط خانواده می گذرد، انس پیدا می کنند و همین زمینه گرایش های آنان را فراهم می کند. مقید بودن والدین به انجام آداب دینی و مشاهده محبت و علاقه آنان به اهل بیت و به ویژه مهدی موعود، موجب می شود که کودکان با این نوع اندیشه مأنوس شوند.

به مرور زمان با رشد محبت و علایق درونی، زمینه  های اعتقاد قلبی و عقلی نیز در آنان پدید آید. در نتیجه والدین بتوانند با رفتار و گفتار خود، فرهنگ انتظار و محبت به اهل بیت را انتقال دهند.

بر این اساس یکی از شیوه های مهم نهادینه نمودن اندیشه مهدویت، رفتار والدین است، که تأثیر آن بسیار فراتر از گفتار است.

ب) مدرسه و اجتماع  

پس از محیط خانه، محیط مدرسه و اجتماع نیز در شکل گیری شخصیت کودکان و باورهای آنان نقش مهمی دارد. مسئولان و نهادهای ذی ربط مانند آموزش و پرورشی آموزش عالی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مراکز تربیتی، مؤسسات فرهنگی، مساجد، حسینیه ها و... همگی باید تلاش کنند ضمن آماده سازی اذهان عموم مردم درباره مهدی موعود، مفهوم انتظار را مفهومی ضروری و ارزشی قرار دهند و این تنها با یک برنامه ریزی منظم و حساب شده قابل دسترسی و پیگیری است.

امروزه دنیای غرب با توجه به خطری که از اشاعه این مفهوم و قدرت سازندگی آن در نسل های جوان و نوجوان احساس می کند، تلاش می نماید به شیوه های مختلف چهره مهدی موعود و وضعیت آخرالزمان را مخدوش و نگران کننده ارائه دهد. در اکثر فیلم هایی که با این هدف (یعنی لوث کردن اندیشه مهدویت و تخریب آن) ساخته شده، منجی فردی جنایت پیشه، جنگ افروز و مسلح به انواع سلاح های عجیب و غریب نشان داده می شود که دنیا را زیرورو کرده و ملت ها را در آستانه یک فاجعه فراگیر انسانی قرار می دهد. این نوع تبلیغات منفی که جراید و مجلات و پرده سینماها تا بازی های کامپیوتری را اشغال کرده، درصدد نابود ساختن فرهنگ مهدویت و تخطئه باور به آن است.

در نتیجه، در روزگار ما ضرورت آشناسازی اقشار مختلف جامعه با فرهنگ مهدویت، بیش از پیش احساس شده و وظیفه ای است که در پاسداری از این میراث الهی به عهده نظام اسلامی، نهادهای مسئول و خانواده ها نهاده شده است. در این میان، آشنا سازی کودکان و نوجوانان با این فرهنگ و اندیشه حائز اهمیت است. این آشنایی در عرصه خانه، مدرسه و اجتماع می تواند از راه ها و روش های گوناگونی حاصل شود که به اختصار به توضیح بعضی آن ها بسنده می کنیم:

1. الگو سازی

یکی از شیوه های کاربردی آموزش و تربیت، الگودهی است، زیرا الگو گرایی و قهرمان سازی از ویژگی های همه انسان ها است. این خصیصه درکودکان و جوانان بسیار قوی و پر رنگ می باشد، از این رو کودکان و نوجوانان در پی الگوها بوده و از رفتار و گفتار آنان پیروی می کنند. اگر مربیان و مسئولان امر تربیت بتوانند در الگو دهی موفق شوند به اهداف تعلیم و تربیت در این باره دست یافته اند.

برای آشنایی کودکان با اندیشه مهدویت، باید هم امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) را معرفی نمود و هم به ترسیم سیمای حکومت آرمانی او پرداخت.

بهتر است سیمای حکومت امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) در قالب داستان، شعر و تصویر بیان شود و به کودکان فهمانده شود در حکومت جهانی حضرت، عدالت و امنیت به گونه ای برقرار می گردد که گویا گرگ در کنار گوسفند زندگی می کند. از سوی دیگر درحکومت حضرت، ظلم و ستم از بین رفته و انسان های فقیر و مستضعف وجود ندارند؛ مضافاً بر این که علم و صنعت پیشرفت نموده و رهبر حکومت ،کودکان را دوست می دارد. او با خوشحالی مردم، خوشحال و با ناراحتی اینان ناراحت می شود.

در معرفی حکومت امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) باید از بیان قیام و جنگ های حضرت با مخالفان به طور مشروح پرهیز شود، زیرا کودکان قدرت تحلیل این گونه مطالب را ندارند و تفکر خشونت و جنگ در ضمیر ناخودآگاه آنان تأثیرات نامطلوبی می گذارد. البته با کنایه و غیر مستقیم و با نهایت ظرافت و دقت می توان از ستمکاری حکومت های پیش از ظهور امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) سخن گفت تا کودکان با مقایسه اجمالی حکومت امام با حکومت های پیش از ظهور، جذب حکومت حضرت شوند.

2. تعظیم و تکریم  

تعظیم و تکریم اهل بیت(علیه السلام) به ویژه امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) از روش های دیگر است.

احترام گذاردن به خاندان پیامبر (مثلاً نام ائمه را با احترام یاد کردن؛ همراه اسم شان سلام و صلوات فرستادن؛ به احترام امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) برخاستن؛ روز میلاد ائمه و به خصوص نیمه شعبان را جشن گرفتن و پخش شکلات و شیرینی و امور جذاب کودکان سبب می شود که کودکان در درون خود نسبت به این خاندان احساس حرمت و بزرگی کنند.

بردن کودکان به زیارتگاه های اهل بیت مانند بارگاه ملکوتی امام رضا(علیه السلام) و حضرت معصومه(سلام الله علیها)، مسجد جمکران و... در شکل گیری باور آنان به اهل بیت بسیار تأثیر گذار است.

3. بیان فضایل و فرهنگ اهل بیت(علیه السلام)

یکی از راهکارهای کاربردی آشنایی کودکان با اندیشه مهدویت بیان و شناساندن فضایل و فرهنگ اهل بیت به ویژه امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) است.

چاپ و انتشار کتب مخصوص کودکان و نوجوانان، اختصاص بخشی از کتاب های درسی به اهل بیت و فرهنگ مهدویت، سبب می شود کودکان و نوجوانان از همان آغاز با برخی از مفاهیم مهدویت آشنا گردد.

از سوی دیگر، صدا و سیما و مطبوعات و... می توانند ابعاد زندگانی امام را در قالب داستان، شعر و نمایش و مسابقات مخصوص کودکان آموزش دهند.

اگر معارف اهل بیت(علیه السلام) به درستی آموزش داده شود، همگان جذب آنان می گردند، زیرا معارف آنها با فطرت انسان همسویی کامل دارد. در حدیثی آمده است:"ان الناس لو علموا محاسن کلامنا لاتّبعونا؛(2) اگر مردم خوبی های سخنان و تعالیم ما را بشناسند، از ما پیروی می کنند".

4. برگزاری و شرکت در مجالس مذهبی  

یکی از راهکارهای مهم دیگر برگزاری مجالس مذهبی و شرکت دادن کودکان در آن ها است. همراه بردن کودکان در مراسم جشن ولادت امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) و دیگرمناسبت های مذهبی که مورد علاقه کودکان است، برای پرورش عواطف دینی کودکان بسیار مفید است. البته باید دقت کرد که شرکت در این گونه مجالس فراتر از طاقت و حوصله آنان نباشد.(3)

شرکت دادن کودکان در اردوهایی که با نام و یاد امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) برگزار می شود نیز یکی از شیوه های مفید در تقویت اندیشه مهدویت خواهد بود.

5. تشویق و ترغیب  

یکی از شیوه های مهم تربیتی استفاده از تشویق است. تشویق وسیله ای برای ایجاد شوق و انگیزه و رغبت به کارهای نیک است. اگر کودکان بعد از انجام کاری شایسته مورد تشویق قرار گیرند، شیرینی تشویق در خاطره آن ها باقی می ماند و انگیزه شان در تکرار آن عمل قوی تر می شود. مثلاً زمانی که کودک در جشن میلاد امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) شرکت کرد یا در مسابقه ای درباره اندیشه مهدویت برنده شد، باید مورد تشویق قرار گیرد.

تشویق روح او را تقویت کرده و احساس رضایت و خشنودی از انجام کار در او به وجود می آید. همین احساس خشنودی، کودک را به تکرار آن دعوت می کند.

6. شبهه زدایی  

متأسفانه امروزه برخی به القای شبهه پرداخته و باورهای دینی همگان و به تبع کودکان را تضعیف می کنند. علاوه بر ساخت فیلم ها و تبلیغات نظام یافته دنیای غرب که ذکر آن گذشت، در داخل کشور نیز افراط و تفریطهای در تعریف و تفسیر اندیشه مهدویت صورت می گیرد که موجب تضعیف باور مهدویت می شود. کودکان که تجربه و دانش نداشته و احساسات آنها بر اندیشه و عقل حکومت می کند، زودتر تحت تأثیر این نوع آسیب ها قرار می گیرند. بر این اساس یکی از شیوه های مفید تقویت و حفظ اندیشه مهدویت، شبهه زدایی است. البته شبهه زدایی باید با میزان معلومات، احساسات و عواطف کودکان همسویی داشته باشد؛ زیرا شبهه زدایی برای کودکان با شبهه زدایی برای دیگر اقشار جامعه تفاوت دارد.

پی نوشت ها:

1 - محمد علی سادات، راهنمای پدران و مادران، ج 2، ص 157 - 158

2 - بحارالانوار ج 2، ص 31.

3 - محمد علی سادات، همان، ص 162.



مرتبه
مرتبه
نظر و تجربه خود را برای دیگران ثبت کنید

تبلیغات ویژه

تجربه مادرانه
شما میتوانید در مورد موضوع زیر بحث و تبادل نظر کنید و در قسمت نظرات تجربه خود را با مادران در میان بگذارید :
موضوع انتخاب شده :
جدا کردن اتاق فرزندان
تجربه خودرا بنویسید
تبلیغات