اکنون که عوامل مؤثر در کم فرزند آوری و آسیب های این موضوع را بر روی کودکان بررسی کردیم، لازم است خصوصیات این کودکان را نیز بشناسیم تا بتوانیم به طور مناسب با آنها برخورد کنیم. استاد تراشیون با بیان خصوصیات این کودکان، شناخت را برای ما آسان می نمایند.
1- استرس و تنیدگی:
همانطور که در آسیبهای اول گفته شد، والدین تک فرزند، دائما نگران هستند که نکند برای فرزندم اتفاقی بیفتد و یا اگر ما از دنیا برویم چه کسی او را حمایت می کند؟ در این خانواده ها، استرس چه در والدین و چه در فرزند افزایش می یابد.مشکلی مانند استرس، واکنشی است که در برابر فشارهای روحی و روانی از بیرون به انسان وارد می شود.این کودک در هیچ جا نمی تواند یاد بگیرد که چگونه استرس را مدیریت کند که مانع او در انجام کار و به استرس بازدارنده تبدیل نشود.
2- بلوغ جنسی زودرس:
یکی از عوامل بلوغ زودرس، ارتباط فرزندان با انسانهای بزرگتر است و تک فرزند ها دائما با پدر و مادر خود در ارتباط هستند. بلوغ های زود هنگام آسیب هایی را به دنبال دارد. بلوغ جنسی را بلوغ عقلی کنترل می کند و اگر بلوغ جنسی زود تر از بلوغ عقلی حاصل شود آسیب هایی را به دنبال داشته و باعث اختلالات جنسی خواهد شد. در خانواده های چند فرزند، فرزندان در دوران کودکی خود هستند و زندگی می کنند اما در خانواده های تک فرزند، کودک مدام به کارهای پدر و مادر نگاه کرده و رفتارهای بزرگتر از سنش را انجام می دهد که این موضوع،موجب بلوغ زودرس می شود.
3- تأخیر در بلوغ رفتاری:
بیشتر والدین در خانواده های تک فرزند، فرزندشان را تحمل کرده یا او را دعوا می کنند. این موضوع ، عاملیی برای بالا رفتن میزان پرخاشگری و لجبازی در اینگونه خانواده ها می شود.همچنین ناهنجاری های رفتاری در این خانواده ها افزایش می یابد.ولی در خانواده های چند فرزند، مهارت کنترل خشم و پرخاشگری بیشتر است.یکی از عواملی که باعث افزایش شیب نگران کننده طلاق شده، عدم کنترل خشم زوجین است.بنابراین باید در دوران کودکی، مهارت کنترل خشم را به فرزندان آموزش دهیم تا در زندگی آینده شان دچار مشکل نشوند.
4- کم شدن نقش حمایتگری:
در خانواده های چند فرزند حمایتگری و همیاری فرزندان از هم زیاد است و بعد از فوت والدین، فرزندان تنها نمی شوند و حامی یکدیگر می مانند.چه حمایتگری مالی و چه عاطفی. ولی در خانواده های تک فرزند بعد از فوت والدین، فرزندان تنها می شوند. امروزه در زندگی های روزمره دیده می شود که برخی از مشکلات زوجین در این است که خواهر یا برادری ندارند که مشکلاتشان را با آن ها مطرح کنند.اینکه فرزندان به دلیل نداشتن خواهریا برادر، در آینده، خلأها و کم و کاستی هایی را احساس کنند، ظلم به آنهاست. در آموزه های دینی هم داریم " ید الله مع الجماعه" (دست خداوند همراه با جمع است) زیرا انسان ها نمایندگان خدا روی زمین هستند و می توانند به یکدیگر کمک کنند و چه بهتر که از یک رگ و ریشه باشند.
5- احساس تنهایی:
خود کودک هم در خانواده تک فرزند احساس تنهایی می کند و گاهی حتی به دعواهای خواهر و برادرها نیز حسادت می کند.ازدواج بخشی از نیاز انسان است و درست است که تک فرزندها در آینده ازدواج می کنند اما فردی که خواهر و برادری ندارد و والدینش را از دست داده، به دلیل احساس تنهایی، دچار آسیب ها و صدمات عاطفی می شود
6- عدم یاری رساندن به والدین در آینده:
زمانی که تک فرزندان مشغول زندگی خود می شوند، برگشت شان به خانواده و کمک آنها به والدین کمرنگ تر شده و معتقدند مشغله های زندگی، وقت یاری رساندن به والدین را نمی دهد در حالی که در آموزه های دین، احسان به والدین بسیار توصیه شده است. بسیار شنیده ایم که امروزه پدر و مادرها می گویند ما فراموش شده ایم، وقتی از آنها می پرسیم چند فرزند دارید متوجه می شویم تعداد فرزندان آن ها کم است. این موضوع باعث ایجاد شکافی بین والدین و فرزندان می شود و ارتباط عاطفی آنها را کم می کند. در خانواده های پرجمعیت اگر هر ماه یکبار هم به دیدن هم بروند در ماه چندین بار همدیگر را خواهند دید. یکی از دلایل کمرنگ شدن ارتباطات عاطفی در غرب نیز، همین کم بودن تعداد فرزندان است.
7- خجالتی بودن:
شخصیت کودک در 7 سال اول زندگی شکل می گیرد؛ در خانواده های شلوغ و چند فرزند، تعامل و ارتباط بین فرزندان بیشتر است.این امر باعث می شود در آینده در مدرسه و جامعه نیز به راحتی ارتباط برقرار کنند در صورتی که در خانواده های تک فرزند اینگونه نیست و کودک خجالتی بار می آید.
8- بی حوصلگی:
در خانواده های پرجمعیت و چند فرزند، بیشتر وقت فرزندان با همدیگر پر می شود ولی در خانواده های تک فرزند، پدر و مادر مشغول کار خود هستند و نمی توانند همه وقتشان را صرف فرزندشان و بازی با او کنند در نتیجه کودک حوصله اش سر می رود.این بی حوصلگی ها، منجر به بهانه گیری ها و اعتراض های کلامی او می شود که گاهی اوقات در رفتارهای کودک تغییر ایجاد کرده و زمینه درگیری و یا تنبیه فرزند را فراهم می کند.
