در مطالب قبلی لزوم یادگیری مهارتهای تربیتی، مستحبات و مکروهات در زمان انعقاد نطفه و رعایت تاریخ و روز انعقاد نطفه را مرور کردیم.رعایت عوامل دیگری نیز در دوران قبل از بارداری ضروری است که در این بخش به آنها می پردازیم. لازم به ذکر است این مطالب، از سخنان استاد تراشیون گردآوری شده است.
نکته بعدی رعایت کردن مطالبی در خصوص تاریخ و روز است. مثل اینکه آیا شنبه و یا یک شنبه باشد؟ اول هفته و یا آخر هفته باشد؟ یا چه تاریخی باشد بهتر است؟ که در کتاب ریحانه بهشتی به آن اشاره شده است. انسان باید بهترین انتخاب را در این مسأله داشته باشد.یعنی آنچه که در مسیر شایسته، سالم و صالح بودن فرزند است.
یکی از گزینه ها زیبایی و باهوشی است اما لزوما این مورد برای والدین حُسن نیست.برخی والدین به این گزینه بیشتر از صالح بودنش توجه می کنند.باید دعا کنیم و از خدا بخواهیم که یا بچه باهوش ندهد یا اگر می دهد، توانایی اش را نیز بدهد.مادرانی هستند که فرزند باهوش دارند اما خودشان توان تربیتی شان پایین است.مثلا می گوییم؛ حواس بچه ات را پرت کن. می گوید؛ نمی شود حواسش را پرت کرد.
ببینیم اگر فرزند باهوش باشد ولی مادر توان تربیتی نداشته باشد چه می شود؟
ضریب هوشی جنایت کارها خیلی بالاست. بزرگ ترین سارقان و خلاف کاران؛ آدم های باهوش اند. باید ضریب هوشی اش بالا باشد که بتواند جنایت کار شود. ولی اگر پایین باشد که فقط یک دزد می شود.
ولی همین که بچه ای صالح و شایسته باشد اما باهوش و زیبا نباشد، کافی است.
نکته سوم در نگاه قبل از بارداری، آرامش روحی و روانی والدین است.
به عنوان مثال والدینی که باهم دعوا و پرخاشگری کرده اند، زمان مناسبی برای بچه دار شدن نیست، باید سعی کنند که به آن تعادل روحی و رفتاری برسند.
همه این عوامل مقدمه هستند ولی اولین محیط تربیتی، رحم مادر است.اگر مادری قبل از بارداری، تنش روحی و روانی داشته باشد، همه پزشکان می گویند که روی فرزندش تأثیر دارد.اضطراب پدر، افسردگی مادر، هر دو بر روی فرزند تأثیر خواهد گذاشت..
نکته چهارم در نگاه قبل از بارداری، سلامتی جسمی مادر است.
مادر قرار است که ۹ ماه امانت الهی را همراهش حمل کند. اگر سلامت جسمی نداشته باشد به کودک آسیب می رساند. مثلا مادری که دچار دندان درد و یا کلیه درد شود، خود درد و دارویی که مصرف می کند، هر دو آسیب رسان هستند.
لذا مادران به ویژه در بارداری دوم و سوم باید مراقب این نکته باشند.امروزه در برخی از مناطق پیشرو در کشورمان مادران را برای چکاب می فرستند تا معاینه شوند، کلیه ها بررسی شوند و مشخص شود که قند خون بالا نداشته باشند تا با خیال راحت بتوانند دوران بارداری شان را سپری کنند. این اولین گام در راه تربیت فرزند بود..
گاهی پدر ومادر، در خوب بودن بچه هایشان عجله دارند.قله ای را در نظر بگیرید؛ فرزندان باید مسیری را طی کنند تا بتوانند به قله برسند.هر سنی مهارت و ویژگی خاص خودش را دارد.نباید از کودک 4 ساله انتظار داشته باشید خیلی چیزها را درباره خدا بداند زیرا سنش چنین اقتضایی نمی کند. لذا باید یک قله ای مد نظرمان باشد و از خدا بخواهیم چنین فرزندی را به ما بدهد.یعنی از همان ابتدا نباید این انتظار را داشته باشیم که فرزندمان در مرحله ای از رشد و تکامل مثل امام معصوم (ع) باشد. مثلا امام زمان عجل الله وقتی به دنیا آمدند سجده کردند. ولی باید در آن مرحله ای که باید تربیت دینی داشته باشد، باید در آن نمودار رشدش قرار بگیرد.
مستحبات و مکروهات هنگام انعقاد نطفه:
ما هم به پیروی از پیامبر بزرگ اسلام صلّی الله علیه و آله به پدر و مادر ها این توصیه را می کنیم که دو نوع مراقبت، قبل از بارداری باید اتّفاق بیفتد:
1- مراقبت های معنوی؛ مانند روزه گرفتن، نماز خواندن، انس با قرآن داشتن، تهذیب نفس و...
2- مراقبت های تغذیه ای؛ زیرا می خواهیم جسمی را برای دمیده شدن روح آماده کنیم؛ لذا باید آن جسم، مناسب، سالم و حتّی زیبا باشد؛ در روایات ما نسبت به همه ی این موارد توصیه شده است..
3- زمان انعقاد نطفه؛ چراکه زمان هایی برای انعقاد نطفه مکروه و زمان هایی مستحب است.
:اعمال مکروه در هنگام آمیزش
:الف. پشت یا رو به قبله بودن
یکی از مکروهات در هنگام آمیزش، پشت یا رو به قبله بودن است. قبله برای ما مسلمانان احترام خاصّی دارد؛ لذا در دستورات دینی ما آمده است، موقعی که انسان ناپاک است، رو یا پشت به قبله نباشد؛ همانند بیت الخلاء. در حین عمل آمیزش نیز توصیه می شود که زن و شوهر رو یا پشت به قبله نباشند؛ حتّی در روایات داریم که اگر این اتّفاق بیفتد، ممکن است زن و شوهر مورد لعن ملائکه و خداوند قرار بگیرند.
ب. حضور نداشتن فرزند :
عمل آمیزش نباید در جایی انجام شود که فرزند در آن جا حضور داشته باشد؛ لذا ما به والدین توصیه می‌کنیم که اتاق بچّه ها از حدود یک سالگی به بعد جدا شود؛ این کار هم به نفع بچّه و هم به نفع پدر و مادر است. در روایت آمده که اگر فرزند صحنه عمل زناشویی را دید و در آینده دچار انحراف شد، پدر و مادر غیر از خود کسی را سرزنش نکنند.
ج. همراه نداشتن آیات قرآن و یا نام خدا :
عدم داشتن انگشتری در دست که نام خدا داشته باشد و یا اینکه آیه ای از قرآن همراه شخص نباشد؛ مثلاً بعضی ها ادعیه قرآن را درون یک کیف می گذارند و آن را به گردنشان آویزان می کنند؛ این ادعیه در حین عمل آمیزش نباید همراه شخص باشد. همچنین لمس کردن آیات قرآن یا اسم خدا بعد از احتلام حرام است.
:د. سخن نگفتن
در حین عمل آمیزش، فقط یک سخن جایز است و آن ذکر خداست.هیچ گونه سخن دیگری نباید گفته شود.در آموزه های دینی به ما تأکید شده که در تمام لحظات یاد خدا را در نظر داشته باشیم. حتّی مکان هایی که انسان حس می کند پست است؛ در آن جا آدابی ذکر شده است که یاد خدا در آن وجود دارد. لازم نیست انسان در حین عمل آمیزش ذکر خدا را بلند بگوید؛ بلکه اگر از ذهن خود هم بگذراند کافی است؛ البته اگر یاد و ذکر الهی بر زبان باشد، بهتر است. تمام این ها کمک می کند که ان شاالله از آن نطفه فرزند صالحی بوجود بیاید.
:دائم الوضوء بودن
پدر و مادر در حین این عمل با وضو باشند؛ البته این مورد نه جزء مکروهات است و نه جزء مستحبّاب. با وضو بودن در همه جا خوب است. مادر صبح که بلند می شود و می خواهد صبحانه برای بچّه اش آماده کند، وضو بگیرد. والدین می خواهند بخوابند، وضو بگیرند؛ لذا این "علی الطهارة" و این "دائم الوضوء" بودن، برکت را زیاد می کند؛ حتّی یکی از عوامل زیاد شدن روزی، دائم الوضوء بودن است. یکی از توصیه هایی که مرحوم شهید مطهری به فرزند خود داشتند این بود که: همیشه با وضو باش.
:چگونه دائم الوضو باشیم؟
دائم الوضو بودن، راحت است؛ کسی که نماز می خواند، روزی سه نوبت وضو می گیرد، اگر سه نوبت دیگر هم به آن اضافه کند، می بیند که همیشه با وضو است و خیرات و برکات زیادی را در زندگی به دنبال خواهد داشت.
زمان های مستحب و مکروه برای بسته شدن نطفه:
یکی از سوالات خیلی مهم ، این است که چه زمانی برای بسته شدن نطفه مناسب است؟
1- یکی شب اوّل ماه رمضان است.
2- دوّمین زمان، شب جمعه و بعد از نماز عشاء است؛ طبق روایات، اگر نطفه فرزند در این زمان تشکیل شود، فرزند هم خَلقاً و هم خُلقاً شبیه والدین خود خواهد شد؛ یعنی فرزند هم از لحاظ شباهت ظاهری و هم از لحاظ خصوصیّت های رفتاری، به والدین خود شبیه می شود.
. 3- سوّمین شب، شب پنج شنبه است؛ اگر نطفه در آن زمان بسته شود، فرزند، عالمی از علماء یا حاکمی از حکماء دین خواهد بود
4- چهارمین زمان، شب سه شنبه است. براساس روایات، اگر در این شب نطفه بسته شود، فرزندانی به دنیا می آیند که دل آنها رحیم و جوانمرد است و دروغ نمی گویند و غیبت نمی کنند و تهمت نمی زنند.
5- پنجمین زمان، شب دوشنبه است. در روایت داریم که اگر نطفه بچّه در این شب بسته شود، امید است که او حافظ کتاب خدا باشد و از هر چیزی که خدا برای او قرار داده است، راضی شود.
6- زمان ششم، روز جمعه است؛ البته منظور از روز جمعه بعد از نماز عصر یا زمانی که از لحاظ شرعی به آن عصر خطاب می کنند، می باشد. در روایت داریم که بسته شدن نطفه در این زمان، موجب دانا شدن فرزند می شود.
7- هفتمین زمان، شب جمعه است. اگر نطفه بچّه در این شب بسته شود، فرزند خوب می تواند سخن بگوید؛ اگر بر روی این بچّه ها کار شود، سخنرانان و خطیبان خوبی خواهند بود.
8- هشتمین زمان، روز پنج شنبه است. اگر بسته شدن نطفه در روز پنج شنبه اتفاق بیفتد، این فرزندان شیطان ستیز می شوند؛ یعنی می توانند در مقابل شیطان مقاومت کنند.
:زمان های مکروه برای بسته شدن نطفه
از لحاظ دینی بعضی از زمان ها برای بسته شدن نطفه مکروه است:
1- بین طلوع فجر و طلوع خورشید که آن را بین الطلوعین می گوییم.
2- بعد از غروب آفتاب تا رفتن سرخی خورشید به طرف مغرب ؛ یعنی در زمانی که می گویند: خوب است، نماز مغرب خوانده شود.
3- شب خسوف.
4- شب و روز کسوف .
5- شب و روزی که در آن بادهای سیاه، سرخ یا زرد می وزد. در بعضی از نقاط کشور این موضوع وجود دارد؛ مثلاً وقتی طوفان شن در آنجا می آید گویا همه جا زرد می شود.
6- هنگام زلزله.
تمام این موارد از کتاب وسائل شیعه باب نکاح موجود است.
