4 تا 6 سالگی، پیچیده ترین ، طلایی ترین و مهمترین دوره تربیت برای کودک است.
در این دوره، تحرکات کودک بیشتر می شود، رابطه و پیوند عاطفی اش عمیقتر می گردد، کنجکاوی و تخیلاتش افزایش می یابد، از الگوهای مناسب و نامناسب تقلید می کند، بدنبال جلب توجه و تعریف و تمجید است. همچنین، این دوره، دوره بازی کودکان است و تا 4 سالگی، بازی را می آموزند.
تذکرات:
1- ریشه شناخت کودکان همین ویژگی های مطرح شده است.
2- کودک خارج از حیطه موارد مطرح شده نیست و کسی که با کودک سرو کار دارد، باید این موارد را به خوبی بشناسد و بیاموزد. 3- ارتباط دهی بین این ویژگی ها بسیار مهم وحیاتی است.مثلا ممکن است خوب نبودن غذا، علت پرخاشگری کودک باشد.
ممکن است ریشه ناهنجاری که می بینید در جای دیگری باشد.
جهت شناخت حیطه های شناختی کودک ۴ بخش مورد بررسی قرار می گیرد:
الف:ویژگی های عقلی ذهنی
ب:جسمی حرکتی
ج:عاطفی
د:اجتماعی
اولین ویژگی، در سنین 4 تا 6 سالگی ویژگی های عقلی وذهنی است و داررای بخش های متفاوتی است که عبارتست از:
الف: کودک خودمدار می شود
ب: کنجکاوی کودک زیاد می شود
ج: تقلید در کودک شدید می شود
د: تخیلات کودک زیاد می شود
ه. به قصه گویی علاقمند می شود
1- خودمداری:
در سن 4 سالگی کودکان خود مدار می شوند؛ یعنی نظرات دیگران را نمی فهمند و لجباز می شوند و به بیان دیگر، حرف، حرف خودشان است که این ویژگی خوبی است و لجبازی به معنای ناهنجاری نیست.
البته گاهی این منجر به لجبازی ناهنجاری می شود. خود مداری مانند شمشیر دو لبه است.
لبه مثبت باعثاعتماد به نفس، عزت نفس ، خود یاری و دیگر یاری می شود.
خود مداری یعنی زمانی که کودک در محیطی قرار می گیرد و توجهش به کاری جلب می شود، علاقمند می شود تا آن کار را انجام دهد یا چیزی را بدست آورد..
بیکاری، عامل خود مداری و لجبازی کودکان است که باید مدیریت شود.
اگرمی خواهید خود مداری به مرحله منفی نرود باید محیط را کنترل کنید .مثلا وقتی گوشت را تمیز کنید که کودکمان خواب است.
همانطور که گفته شد، لبه مثبت خودمداری منجر به افزایش اعتماد به نفس می شود اما این اعتماد به نفس چگونه کاهش پیدا می کند؟
هر زمان که کودک شکست می خورد، یک درجه از اعتماد به نفسش کاسته می شود.اگر محیط، مدیریت شود، استعدادهای کودک نیز شکوفا می شود.لذا تمام حرکات باید تحت کنترل والدین باشد. والدین باید زمینه ای را فراهم کنند تا کودک به موفقیت دست یابد و خودش داوطلبانه فعالیت کند؛ نه اینکه بطور مستقیم به کودک کمک کنند. وقتی اعتماد به نفس و عزت نفس کودک را می گیرید، در واقع؛ خودمداری و دیگر یاری را از او سلب کرده اید در نتیجه وقتی بزرگتر شد، دیگر کمک نخواهد کرد و لجبازی ناهنجار در او شکل می گیرد.
2- کنجکاوی
کنجکاوی زیاد وپرسشگری از دیگرویژگی های این سن است.
چرا کنجکاوی کودکان زیاد می شود؟
: زیرا
1- اطلاعات کودکان کم است.
2- با فضای عمومی به تدریج آشنا می شوند.
3- اطلاعات کم وفضای عمومی منجر به کنجکاوی بیش از ا‌ندازه آنها می گردد.
:سوالات وکنجکاوی کودکان چند نوع پاسخ را در بر دارد
1- گاهی پاسخ قابل فهم ولی آسیب زا است. مثلا کودک از چگونگی تولد بچه می پرسد که باید با توجه به درک و سن او پاسخ داده شود.
. 2- گاهی پاسخ قابل فهم است وخوب هم هست که بداند
. 3- گاهی پاسخ قابل فهم نیست مثلا می پرسد خدا چه شکلی است
در مورد اول وسوم نباید به بچه ها پاسخ داد.کنجکاوی های کودک باید هدایت شود.
(برگرفته از سخنان استاد تراشیون)
